اسطوره سازان تمدن ایرانی

علیرضا رضاداد کارشناس سینما گفت: سینمای دینی و معنوی بعد از انقلاب، حوزه نوپایی است و تجربه‌ی محدودی دارد. سینماگران ما فرصت آزمون و خطا و اشتباه کردن در این حوزه را هم نداشتند. این محدودیت‌ها موجب گریز سینماگران از ساخت آثار این چنینی می‌شود.

نهمین شب از رویداد ۶۰ سال سینمای ایران و عرض ارادت به امام رضا (ع)، با نمایش فیلم شب به کارگردانی رسول صدرعاملی به پایان رسید.

علیرضا رضاداد در نشست نقد و بررسی این فیلم حضور پیدا کرد و مسائلی را پیرامون سینمای دینی و معنوی مطرح کرد.

هنر؛ بهترین ابزار انتقال مفاهیم اعتقادی

در واپسین روزهای سال ۱۴۰۱، پردیس سینمایی «مهر کوهسنگی» ،یکی از بزرگترین مجتمع های سینمایی کشور با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رییس حوزه هنری انقلاب اسلامی، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی و جمعی از سینماگران ، نویسندگان و هنرمندان شاخص و شناخته شده کشور به بهره برداری رسید. در این گزارش به ۱۰ مورد از موضوعات جالب توجه درباره این مجتمع پرداخته شده است.

۱-  مجموعه فرهنگی «مهر کوهسنگی» مشهد با بهره‌مندی از ۹ سالن سرپوشیده، ۳ سالن روباز، فروشگاه بزرگ کتاب و محصولات فرهنگی، زمین بازی و سالن نمایش کودک، اتاق مادر و نوزاد، پلاتو، گالری، کافه رستوران، سالن VIP، امکانات فنی روز طی سه سال توسط مؤسسه بهمن‌سبز در دل منطقه گردشگری کوهسنگی مشهد و متناسب با مخاطب بین الملل و گردشگر منطقه طراحی و ساخته شده است.

بهترین فیلم های جشنواره فجر را می‌شناسید؟ هر ساله تعدادی فیلم‌ برای رقابت در این رویداد پراهمیت سینمایی ایران شرکت می‌کنند و مورد توجه اهل سینما قرار می‌گیرند. در این مقاله قصد داریم تا به معرفی لیست بهترین فیلم جشنواره فجر بپردازیم.

جشنواره فیلم فجر مهم‌ترین رویداد سینمایی ایران است که از سال 1361 هر ساله در اواسط بهمن ماه برگزار می‌شود. تا کنون چهل دوره جشنواره فیلم فجر برگزار شده که آخرین آن در بهمن ماه 1400توسط بنیاد سینمایی فارابی و با حضور جمعی از سینماگران برگزار شد. بهترین فیلم های جشنواره فجر توسط هیئت داوران به عنوان نامزد انتخاب می‌شوند و در نهایت در رشته‌های مختلف، سیمرغ بلورین به برگزیدگان تقدیم می‌شود. فیلم های برگزیده جشنواره فیلم فجر سطح کیفی بالایی دارند و مورد تحسین منتقدان و تماشاگران قرار می‌گیرند.

بهترین فیلم های برنده سیمرغ بلورین

در این بخش برندگان سیمرغ بلورین از ابتدا تا کنون را به شما معرفی کرده و هریک را به صورت مختصر مورد نقد و بررسی قرار می‌دهیم. اگر به تماشای فیلم‌های ایرانی علاقه دارید، فیلم های سینمایی برنده سیمرغ که در ادامه معرفی می‌کنیم را حتما تماشا کنید. جالب است بدانید جشنواره فیلم فجر در سال‌های 61، 62، 64، 66، 72 و 90 برنده‌ای در بخش بهترین فیلم نداشت. در سال‌های 65، 80 و 92 نیز در هر سال، دو فیلم به عنوان فیلم های برنده سیمرغ بلورین، انتخاب شدند.

1. فیلم مترسک ؛ از بهترین فیلم های جشنواره فجر

هالیوود در بسیاری از فیلم‌ها مثل آرگو، بدون دخترم هرگز، سنگسار ثریا، پرسپولیس، سی‌صد، خانه‌ای از شن و مه، پزشک و میراث‌دار افسانه عمرخیام ردپایی از ایرانیان را نشان می‌دهد که همه به‌نوعی جنگ‌طلب و خشن هستند حتی آنها در فیلم جدیدشان به نام سامری هم باز سعی کردند از مشخصه‌های مردم ایران بگویند.

شاید خیلی‌ها فیلم سینمایی آرگو را جزء خوش‌ساخت‌ترین فیلم‌ها بدانند اما قطعا به این موضوع اشاره دارند که آرگو فیلمی تبلیغاتی برای ایجاد سیاه‌نمایی‌ها است آنها با ساختن فیلم سعی داشتند ترس از ایرانی‌ها را در دل مردم امریکایی‌ها ایجاد کنند. آنها سعی می‌کنند با بازیگران حرفه‌ای و مشهور مخاطب را جذب کنند و ایرانیان را تهدیدی برای جهان معرفی کنند و ایران هراسی را در مخاطب ایجاد کرد و قدرتی که خودشان دارند را با غلو و اغراق به خورد مردم دهند اما آنها حقیقت را نمی‌گویند بلکه هوشمندانه از لایه دفاعی‌شان با دروغ حفاظت می‌کنند.

فیلم سینمایی «تاپ گان ۲» پس از انعقاد قرارداد میان هالیوود و پنتاگون تولید شده و نیروی دریایی اصرار داشته که در ازای دسترسی پارامونت به تجهیزات نظامی، «نکات کلیدی» مدنظرش در فیلم گنجانده شوند.

یلم «تاپ گان: ماوریک» که اخیراً روی پرده سینماهای آمریکا رفته است، دنباله فیلم «تاپ گان» (۱۹۸۶) است که تام کروز در آن نقش سروان پیتر ماوریک میچل، مربی خلبانی برنامه آموزشی ممتاز نیروی هوایی ایالات متحده تحت عنوان «تاپ گان» را بازی می‌کند.

این روایت کاملا یکطرفه توسط خود ارادتمندان ملکه منتشر شده است

گاهی اوقات زندگی واقعی بهتر از درام‌های تخیلی است و به همین دلیل بسیاری از سریال‌های تلویزیونی و فیلم‌ها بر اساس رویدادهای تاریخی ساخته می‌شوند. برای مثال، انگلستان را در نظر بگیرید. کسی نیست که صادقانه ادعا کند که تا به حال مجذوب اتفاقات پیرامون یکی از پادشاهان یا ملکه‌های گذشته یا حال این کشور نشده باشد. همه دوست دارند داستان‌هایی درباره ملکه الیزابت اول با اراده و قوی، پادشاه هنری هشتم و شش همسرش، پادشاه برازنده فعلی، ملکه الیزابت دوم و هر یک از اعضای خانواده سلطنتی جالب انگلیس بشنوند. 

خوشبختانه هالیوود هم به این احساسات اهمیت می‌دهد و دهه‌هاست که فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی مختلفی بر اساس داستان‌هایی درباره خانواده سلطنتی انگلیس ساخته می‌شوند و هر سال تعداد بیشتری از آن‌ها منتشر می‌شود. اما کدام یک از آن‌ها بهترین هستند؟ 

خوشبختانه هالیوود هم به این احساسات اهمیت می‌دهد و دهه‌هاست که فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی مختلفی بر اساس داستان‌هایی درباره خانواده سلطنتی انگلیس ساخته می‌شوند و هر سال تعداد بیشتری از آن‌ها منتشر می‌شود. اما کدام یک از آن‌ها بهترین هستند؟ 

۲۵. تاج (The Crown)

خلاصه داستان:
 با حمایت آمریکا و متحدانش، انبوهی از تروریست ها به سوریه سرازیر شدند. اعدام های دسته جمعی در این کشور آغاز شد، بناهای معماری ویران و غارت رونق گرفت.
 کشوری با تاریخ هزار ساله ای که در هرج و مرج فرو رفته است.
نیروهای این کشور در حال تمام شدن بودند که دولت سوریه برای کمک گرفتن به کشور فدراسیون روسیه متوسل شد.
نیروهای هوافضای روسیه عملیاتی را برای حمایت از مردم سوریه در مبارزه با تروریسم بین المللی آغاز کردند و برخلاف تمام توافقات در سال 2015 روسیه از پشت با خنجر وحشتناکی در نزدیکی مرزسوریه و ترکیه برخورد کرد.
 یک هواپیمای روسی از پشت با موشک ساقط شد که این هواپیما در شمال استان لاذقیه سوریه سقوط کرد.
 آلگ و کانستانتین دو همکاری هستند که در این ماموریت نقش مهمی خواهند داشت و ...

 فیلم سینمایی «تومیریس» محصول کشور قزاقستان علیه تاریخ ایران باستان و کوروش کبیر است.

کمپانی‌های سینمایی غربی در سال‌های اخیر فعالیت‌های زیادی را در حوزه ایران‌هراسی و تضعیف تاریخ و فرهنگ ایرانی انجام داده‌اند و یکی از اصلی‌ترین شگردهای آنان ساخت فیلم‌های تاریخی بوده است که نمونه مطرح و مهم آن فیلم 300 بود. اما فعالیت‌هایی از این قبیل تنها در استدیوهای کالیفرنیا و هالیوود ادامه پیدا نکرد بلکه در دوسال قبل در استدیوهای آلماتی  قزاقستان فیلم جعلی دیگری با عنوان تومیریس ساخته شد که در آن لشگرکشی تومیریس علیه کوروش و شکست آن به تصویر کشیده شده است.

ایستگاه راه‌آهن «کینگز کراس لندن» محل برگزاری جشن طرفداران دو آتیشه مجموعه رمان‌های تخیلی «هری‌پاتر» شد.
به گزارش ایسنا به نقل از نشنال، علاقه‌مندان به مجموعه داستان‌های «هری پاتر» و دنیای جادویی حیرت‌انگیز آن، بیست و پنجمین سالگرد انتشار «هری پاتر و سنگ جادو»، نخستین جلد از این مجموعه داستان‌ها را در ایستگاه راه‌آهن «ایستگاه راه‌آهن کینگز کراس لندن» جشن گرفتند.
در کتاب «هری پاتر و سنگ جادو» متوجه می‌شویم که دانش‌آموزان مدرسه «هاگوارتز» برای رسیدن به این مدرسه باید از سکوی نه و سه چهارم در ایستگاه راه‌آهن «کینگز کراس»‌ استفاده کنند. البته دانش‌آموزان باید با عبور از وسط یک دیوار مشخص در ایستگاه راه‌آهن «کینگز کراس»‌ می‌توانند وارد سکوی نه و سه ‌چهارم شوند و این کار برای افراد عادی امکان‌پذیر نیست.

لفظ فیلمفارسی به دلیل آن‌که بر پدیدهٔ مستقلی دلالت دارد که نه فیلم است و نه فارسی، بسیار هوشمندانه وضع شده است.

هم‌چنان‌که از ظاهر کلمه بر می‌آید، این پدیده ملغمه‌یی است از فیلم و فارسی که در ترکیب، ماهیتی دیگر گونه و مستقل یافته است. اگر این پدیده را به صرف گویش فارسی و استفاده از اجزای برگرفته از زندگی ایران، متعلق به ایران یا منحصر به ایران بدانیم خطا کرده‌ایم. شاید فیلمفارسی به دلیل ظاهر ایرانی‌اش ما را دچار توهم کند که بر نوعی هویت ملی دلالت دارد، اما اصلی‌ترین ویژگی فیلمفارسی همان انتزاع قالب از محتواست و همین امر است که به آن هویتی هیچ جایی یا بهتر بگوییم هر جایی می‌بخشد؛ چنان که این ویژگی سبب می‌شود که عرصهٔ ظهور فیلمفارسی به سینما محدود نشود و به حیطهٔ ویدیو و تلویزیون هم گسترش یابد. در این مقاله سعی در بیان فیلمفارسی و ویژگی‌های آن داریم و این‌که دلایل فیلمفارسی بودن چیست.

فیلمفارسی چیست؟

اشتاینهاور که پروژه‌ «همه چاقوهای قدیمی» را با محوریت ایران‌هراسی به نگارش درآورده شبیه جاسوس-نویسندگانی است که در آمریکایی جنوبی و اروپای شرقی هر پرونده امنیتی را تبدیل به داستان می‌کنند.

اغلب نسل اول نویسندگان رمان‌های جاسوسی جنگ‌سرد در ایالات متحده و انگلستان جاسوس‌های قهاری بودند که به عنوان پیمانکار فرهنگی پس از پایان همکاری‌اشان با دستگاه‌های امنیتی به عنوان نویسنده‌های اطلاعاتی در حوزه ادبی مشغول نگارش رمان‌های جاسوسی می‌شدند. تمامی آثار این طیف از نویسندگان با سرعت ویژه‌ای در کمپانی‌های هالیوودی تبدیل به فیلم سینمایی می‌شد.

از آنجا که صنعت سینما با چگونگی بازگشایی و تولید مجدد فیلم در شرایط بحران کرونا دست به گریبان است، کارگردان یک فیلم اقدام به استفاده از هنرپیشه ای کرده که نسبت به بیماری کووید ۱۹ ایمن است زیرا او زنی رباتی است که «اریکا» نام دارد.

هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) که گاهی اوقات هوش ماشینی نامیده می‌شود، به هوشمندی نشان داده شده توسط ماشین‌ها در شرایط مختلف اطلاق می‌شود که در مقابل هوش طبیعی در انسان‌ها قرار دارد. به عبارت دیگر هوش مصنوعی به سامانه‌هایی گفته می‌شود که می‌توانند واکنش‌هایی مشابه رفتارهای هوشمند انسانی از جمله درک شرایط پیچیده، شبیه‌سازی فرایندهای تفکری و شیوه‌های استدلالی انسانی و پاسخ موفق به آنها، یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حل مسایل را داشته باشند. بیشتر نوشته‌ها و مقاله‌های مربوط به هوش مصنوعی، آن را به عنوان دانش شناخت و طراحی عامل‌های هوشمند تعریف کرده‌اند.

«آلبرتو باربرا» مدیر جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز در سخنان عجیبی از زبان یک مدیر جشنواره فیلم درباره یک کشور، درباره سینمای ایران و تعداد فیلم‌های ایرانی متقاضی حضور در ونیز صحبت کرد.

 مدیر باسابقه ونیز پس از اعلام فهرست فیلم‌های حاضر در بخش‌های اصلی این رویداد سینمایی در پاسخ به نشریه اسکرین درباره حضور چهار فیلم از سینمای ایران در دوره ۷۹ این رویداد توضیح داد: «تعداد باورنکردنی فیلم‌ از فیلمسازان ایرانی متقاضی حضور در جشنواره بودند که بخصوص با پیچیدگی‌های سیاسی و اجتماعی در ایران و شرایط فیلمسازان قابل توجه است! اما همانطور که اغلب اتفاق می‌افتد، سخت‌ترین لحظات زمانی است که کارگردان‌ها می‌توانند بهترین هنر خود را با استفاده از استعاره‌ها بیان کنند که از طریق آن پیچیدگی موقعیتی را که آنها را احاطه کرده است، روایت می‌کنند».

فیلم موصل ساخته شرکت آمریکایی نتفلیکس فیلمی در ژانرجنگی است که روایت گر مبارزه با داعش در شهر موصل است. در این فیلم با یک گروه پلیسی به نام یگان ویژه نینوا همراه می‌شویم که طبق ادعای فیلم ...

بعد از اینکه جنگ سخت و فیزیکی تمام می‌شود نبرد دیگری شروع خواهد شد که به آن جنگ روایت‌ها می‌گویند. اینکه در جنگ سخت پیروز شده و یا شکست خورده باشید ممکن است تفاوتی در جایگاه شما در میدان جنگ روایت‌ها نکند. چه بسا شما از جنگ سخت پیروز خارج شوید، اما لحظه‌ای به خود می‌آیید و می‌بینید که پیروزی شما تحت تاثیر قرار گرفته است. چرا؟ چون نتوانسته اید در نبرد روایت‌ها همچون میدان دیگر، سربلند بیرون شوید.

چین از کشورهایی است که در عرصه سینما در مقایسه با قدرت های بزرگ دنیا حرف زیادی برای گفتن ندارد اما این کشور با اقداماتی مانند همکاری با فیلمسازان بین المللی از جمله فیلمسازان ایرانی و ساخت بزرگترین مجموعه فیلمسازی جهان در تلاش است جا پای بزرگان این صنعت بگذارد.

به گزارش ایرنا چین با برخورداری از یک میلیارد و 300 میلیون نفر جمعیت، یک بازار بزرگ از نظر فروش و نمایش فیلم است و همیشه در این حوزه در صدر بوده بوده است اما در زمینه ساخت فیلم و رقابت با کشورهای صاحب نام این عرصه مانند آمریکا و هند عقب است و فاصله زیادی با این کشورها دارد.
با این وصف به دلیل قدرت مالی بالایی که چین دارد و به دلیل بزرگی بازار این کشور، چین درصدد است تا در صنعت سینما و ساخت فیلم نیز با کشورهای صاحب نام رقابت کند.
چین برای ورود به عرصه جهانی صنعت فیلمسازی از راه های گوناگونی وارد شده است یکی از این راه ها همکاری با فیلمسازان مطرح ایرانی و ساخت فیلم های مشترک با کارگردانان نامداری چون «مجید مجیدی» است.

** همکاری فیلمسازان ایران و چین

ایده‌ی هوش مصنوعی همواره دغدغه‌ی انسان‌ها بوده و در دنیای سینما هم حضور پررنگی داشته است؛ از اولین فیلم علمی-تخیلی تاریخ که در سال ۱۹۲۷ به نمایش درآمد تا امروز، آثار سینمایی متعددی به آن پرداخته‌اند. حالا فیلم‌های مرتبط با هوش ماشینی آن‌قدر رایج هستند که می‌توانیم آن‌ها را یک زیرژانر از علمی-تخیلی به حساب بیاوریم. اما چه چیزی این فیلم‌ها را جذاب می‌کند؟ شاید کنجکاوی انسان، شاید هم پیشرفت تکنولوژی که باعث شده است این ایده‌های ساختگی به واقعیت نزدیک شوند و هوش مصنوعی چیزی فراتر از یک ایده‌ی بلندپروازانه باشد.

گرچه فیلم‌های درخشان متعددی در این رابطه ساخته شده است اما در این مقاله، ۱۰ فیلم را انتخاب کرده‌ایم که در فرهنگ عامه تاثیرگذارتر ظاهر شده‌اند و دیدگاه‌های تفکربرانگیزی نسبت به هوش مصنوعی ارائه می‌دهند.

۱۰- ای. آی. هوش مصنوعی (A.I. Artificial Intelligence)

وقتی در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، اولیور استون، فیلمساز معروف آمریکایی در سینما ‌فلسطین تهران از سینماگران ایرانی پرسید: «چرا سینما را برای روایت انقلاب‌تان به کار نگرفته ‏اید؟» یک واقعیت بزرگ در مقابل مخاطبان سینمای ایران قرار گرفت که در این سینما، انقلاب اسلامی به عنوان یکی از محوری‌ترین واقعیات تاریخ این مرز و بوم را به‌طور کامل سانسور کرده است.