اسطوره سازان تمدن ایرانی

تل ماسه یک آینده نگاری مرکب از سیاست، مذهب و اساطیر است که طرح‌واره‌ای از تمدن‌سازی بر اساس ظهور منجی را نشان می‌دهد. اما این منجی همان منجی ادیان الهی است یا بیشتر از آن بهره‌مند شده و شکل خاص دیگری از منجی را نشان می‌دهد؟
تل ماسه را باید سناریویی خواند که پیام نهایی‌اش تازه نیست و مانند آن فراوان است اما امتیاز آن در سبک و پرداخت متناسب با محتوا و البته شکل روایت جدیدش در ناجی بودن غرب در خاورمیانه و استثمار غیرمستقیم فرهنگی است.

این روزها داستان جشن پوریم باعث بهره برداری‌های سیاسی و جناحی (چه خارج از ایران و چه داخل ایران) شده و صورت‌های متفاوت و اشتباهی از این داستان در فضای مجازی پراکنده شده است. داستان پوریم که گهگاهی با عنوان جشن ایرانی کشی یهودیان تبلیغ می‌شود دارای اشکالات اساسی تاریخی بوده و نمی‌توان آن را یک رویداد در تاریخ ایران نامید. ویژگی‌های اساطیری و افسانه‌ای این داستان در کنار حجم زیاد مغایرت‌های داده‌های این داستان با تاریخ مستند هخامنشیان باعث شده تا بسیاری از متخصصین آن را نه سندی تاریخی بلکه صرفا «رمان تاریخی» قلمداد کنند. در این میان حتی دایره المعارف جهانی یهود نیز این داستان را افسانه‌ای و دارای ویژگی‌های داستانی و رمانتیک خوانده است. از سویی مردم عادی و یهودیانی هستند که به پوریم به مثابه یک آیین دینی می‌نگرند و حتی شاید از اشتباه بودن داستان استر و مُردخای اطلاعی نداشته باشند و ممکن است اعتقادات دینی آنها نیز مانع از پذیرش اشتباه در کتاب مقدسشان شده است. از سوی دیگر گروهی تندرو در داخل ایران هستند که همان حرف‌های امثال نتانیاهو را تکرار می‌کنند و به گونه‌ای ماجرای پوریم را پوشش می‌دهند گویی حقیقتی خدشه ناپذیر و تاریخی است. به نظر می‌رسد عدم تعهد به تاریخ و تاریخ پژوهی وجه مشترک گروه‌های تندرو داخل ایران و حکومت اسرائیل باشد.

خلاصه داستان:وقتی شانگ چی به سازمان مخفیانه ده حلقه کشانده می شود ، مجبور می شود با گذشته ای که فکر می کرد پشت سر گذاشته است مقابله کند.

کتاب افسانه آشتی درباره صلح و نیاز بشر به آن است و در روند افسانه، خواننده با عوامل به خطراندازنده صلح مثل گمگشتگی هویت، سرگرم شدن به برخی امور، فراموشی فرهنگ و اسطوره‌ها و… مواجه می‌شود. همچنین کتاب با نگاه مردم‌شناسانه به اهمیت امنیت و آسیب‌شناسی آن می‌پردازد.

در بخشی از ان کتاب می‌خوانیم: «…عالم گفت: پهلوانان این سرزمین از سر غفلت و حضور سیرک چنان ضعیف شدند که قدرت جنگیدن ندارند و تنها راه مقابله با دیو خشک‌سالی هم پهلوانان هستند.

پادشاهان بعد از شنیدن این حرف دستور برگزاری مراسم پاسداشت و احترام به پهلوانان را دادند. مردم دسته‌دسته با آنچه داشتند نزد پهلوانان رفتند و از غفلتشان پشیمان بودند. پهلوانان کم‌کم قدرتمند شدند و دوباره دیو خشک‌سالی را به بند کشیدند».

برخلاف اسطوره‌ها، حماسه‌های ابرقهرمانی عدالت را دست‌یافتنی نشان می‌دهند.
و بله، به‌سان ستاره‌ای آتشین که از افلاک می‌گذرد، اونجرز: نبرد ابدی، نزدیک می‌شود. قهرمانانی پیروز گشته و قهرمانانی می‌میرند، بارانی از پول بر زمین ریخته و بازاریابی فروش، زمین را به لرزه درمی‌آورد. تماشایی خواهد بود، فوق‌العاده، مهیب. داستانی اسطوره‌ای است، نه؟ اما آیا داستان‌ های ابرقهرمانی هم در ستایش اسطوره‌ها هستند؟

ابرقهرمان‌ها را معمولا «اسطوره‌های مدرن» می‌خوانند. همانند اسطوره‌های یونانی یا اسکاندیناوی، داستان‌های ابرقهرمانی عموما با قدرتی جادویی و توانایی‌هایی شگفت‌انگیز که شاهکارهای باورنکردنی و ماجراهای عجیب‌وغریب خلق می‌کنند، گره‌خورده‌اند. ورود سوپرمنِ نوزاد از سیاره‌اش کریپتون، یادآور داستان حضرت موسی است که در نوزادی درون سبدی به آب سپرده می‌شود. مبارزه هالک با غول‌های بیگانه در اونجرز به‌نوعی مانند مبارزه هرکول با اژدهای سه‌سر است. همسانی این داستان‌ها آنقدر زیاد است که بسیاری از خدایان افسانه‌ای درواقع به شکل ابرقهرمان‌ها بازآفرینی شده‌اند. ثور و اُدین و لوکی و هلا از افسانه‌های اسکاندیناوی توسط جک کربی وارد دنیای «کامیک بوک» شدند و حالا مرتبا در فیلم‌های مارول ظاهر می‌شوند؛ مثلا آرس خدای جنگ در یونان باستان در فیلم زن شگفت‌انگیز (محصول سال ۲۰۱۷) با واندر ومن می‌جنگد.

کتاب قدیمی افسانه «عمو نوروز» با تنظیم متن فریده فرجام و زنده‌یاد محمود مشرف تهرانی (م.آزاد) در آستانه نوروز سال ۱۳۹۹ از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بازنشر شد.

به گزارش رسیده، کتاب «عمو نوروز» از جمله کتاب‌های قدیمی کانون پرورش فکری است که بر اساس افسانه قدیمی ملاقات عمو نوروز و ننه سرما گردآوری و تنظیم شده است.

نام فریده فرجام و محمود مشرف آزاد تهرانی (م.آزاد) روی این کتاب به عنوان گردآورنده و تنظیم‌کننده متن به چشم می‌خورد و فرشید مثقالی تصویرگر، مجسمه‌ساز و نقاش شناخته شده، نیز کتاب «عمو نوروز» را تصویرگری کرده است.

کتاب «عمو نوروز» برای اولین بار در سال ۱۳۴۶ در انتشارات کانون پرورش فکری به چاپ رسیده است و شمارگان آن تاکنون به ۸۰هزار می‌رسد که به بهانه‌ی تحویل سال جدید ۱۳۹۹ به چاپ هفتم رسیده است.

کتاب «عمو نوروز» که مناسب کودکان بالای ۷ سال است و در چاپ جدیدش با شمارگان ۲هزار و ۵۰۰ نسخه منتشر شده هم‌اکنون با قیمت ۱۰هزارتومان در فروشگاه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مجموعه شهر کتاب در دسترس همگان است.

یوهان گوتفرید هردر، فولکلورپژوه آلمانی می‌گوید که فولکلور روح یک ملت است.  به این معنا اگر ملتی به داشته‌های فرهنگی- هنری و در کل به سبک زندگی روزانه‌ی  خود بها ندهد و یا در مراقبت از آن کوتاهی کند- به مرور زمان از روح- روحیه‌­ی ملی-  تُهی می‌شود. وقتی که روح یک ملت از بین برود، آنگاه است که نابودی آن ملت نیز فرا می‌رسد.

درباره‌ی فولکلور و بطور خاص ادبیات شفاهی افغانستان، تاکنون کار جدی و سیستماتیک انجام نشده، شماری از نویسندگان در این زمینه کارهای را انجام داده اند اما این کارها از نظر حجم و گستردگی به اندازه‌ای نیست که بتوان روی آن‌ها حساب ویژه بازکرد.  فولکلور حوزه‌ی بزرگی از فرهنگ توده را در بر می‌گیرد و از دیدگاه فولکلور پژوهان- در مطالعات فولکلور شناسی، بیشتر رویکرد مردم شناسی- و مردم نگاری نهفته است تا مساله هنر و ادبیات. به این بیان که فولکلور تنها شامل ادبیات شفاهی- افسانه‌ها و اساطیر نمی‌شود بلکه فراتر از این محدوده می‌رود و به عبارتی شامل تمام جنبه‌های زندگی توده‌ی مردم می‌شود. در افغانستان تنها یک نفر این کار را کرده است، کاری که از نظر حجم و گستردگی، فراتر از ادبیات شفاهی است و آن یک نفر هم شهروند افغانستان نیست ولی عشق و دلدادگی خاص به ساحت فرهنگ این کشوردارد.

ایران سرزمین افسانه‌ها، قهرمان‌ها و دلاوران بی‌شماری است. هر قهرمانی روایتی شیرین و شنیدنی مختص به خود را دارد و هر کدام، نسل به نسل گشته و تعریف شده است تا ما درسی از آن بگیریم. بعضی از آن‌ها خیالی و بعضی دیگر با آن که افسانه هستند، بسیار به واقعیت شبیه‌اند. هر داستانی زیبایی و هیجان مختص به خود را دارا است و روایت آن، از زبان کسی که بتواند این هیجانات را به تصویر بکشد، بسیار شیرین‌تر از یک روایت معمولی است. در بهار سال ۲۰۱۵، انیمه‌ای تحت عنوان Arslan Senki، در ۲۵ قسمت منتشر شد. این انیمه از روی یک رمان نوشته یوشیکی تاناکا (Yoshiki Tanaka) ساخته شده بود که آن رمان نیز در مورد یکی از افسانه‌های مشهور ایران زمین، یعنی افسانه امیر ارسلان نامدار است. البته رمان با چیزی که ما از آن انتظار داریم فرق دارد و دچار تغییراتی نسبت به افسانه واقعی شده است ولی به هر حال جلوه‌ای کامل را از شکوه ایران زمین و قهرمانان آن به روایتی ژاپنی و فانتزی‌گونه به تصویر کشیده است. روایت داستان زندگی ارسلان، از ۱۴ سالگی وی در انیمه جریان دارد تا اتفاقات و مشکلاتی که گریبان‌گیر او و کشورش می‌شود. عنوان Arslan: The Warriors Of Legend نیز از روی انیمه Arslan Senki اقتباس شده است و داستان آن پیرامون حوادث انیمه، جنگ‌ها، درگیری‌ها و مشکلات ارسلان و یارانش در جریان است.

ظرفیت سنجی مجموعه های نمایشی تلویزیونی در خلق ابرقهرمان ایرانی ( با مطالعه تطبیقی نقش اسطوره ها و کهن الگوها در خلق ابرقهرمان ایرانی و هالیوودی)

خلاصه داستان
این سریال درباره‌ی یک داستان عاشقانه بین شاه جانگ جونگ و ملکه‌اش دان کیونگ است که فقط هفت روز ملکه بود و به خاطر حزب‌های سیاسی مخالف خلغ شد… بر اساس افسانه ها، بعد از اینکه ملکه از مقامش خلع و از قصر خارج شد، شاه هرروز از قصر بیرون میرفت و درحالی که به کوهی که در مسیرش بود خیره میشد، آه میکشید… بعد از شنیدن این، ملکه در دامنه کوه مورد علاقه اش که قصر را هم در بر میگرفت؛ روی یک تخته سنگ خودش را نشان میداده تا شاه بداند که سالم است و هنوز در حسرت اوست.

معرفی و بررسی
ملکه هفت روزه (به انگلیسی: Queen for Seven Days) نام یک سریال کره ای محصول سال 2017 است.
این سریال با بازی پارک مین یونگ و یئون ووجین در 20 قسمت 60 دقیقه‌ای و برای شبکه KBS2 تولید شده است.
کارگردانی این سریال توسط Lee Jung Sub که قبل‌تر کارگردانی سریال Healer رو انجام داده، کارگردانی شده. همچنین نویسندگی فیلمنامه هم برعهده Choi Jin Young بوده است.

نکته حائز اهمیت درباره ملکه هفت روزه، داستان این سریال است چرا که نسبت به سریال های تاریخی و یا حداقل در بین سریال هایی که اخیراََ تولید شده از تنوع داستانی جدیدتری بهره گرفته است.

سینمای امروز هم چنان در تصرف قصه های تخیلی با ابر قهرمانان افسانه ای است. هر چند سال گذشته نشان داد بعضی از این نوع فیلم ها مشتری چندانی نداشته اما این روزها بازار تخیلی ها گرم است (نمونه هایش: ددپول۲، دنیای ژوراسیک۲ و سولو). نگاهی داشته باشیم به علمی/ تخیلی هایی که در سال ۲۰۱۹ جماعت هوادار را خوش خواهد آمد:

«گودزیلا: سلطان هیولاها»- Godzilla: King of the Monsters

« در کشاکش جنگ ۱۰۰ ساله، دوره‌ای که پادشاهان و شاهزادگان بر سر تاج و تخت فرانسه جدال می‌کردند، در عصر شوالیه‌ها و ملاکان، روزگاری که بسیاری دَم از فتوت می‌زدند اما در عمل خبری از آن نبود، دوشیزه‌ای که هنوز دومین دهه‌ی زندگی‌اش را به پایان نبرده بود، پیشاپیش لشگریان بر ارتش پرشمار انگلستان تاخت، محاصره‌ی شهر اورلئان را شکست و امیدواری را به ارتش فرانسه بازگرداند. او را ژاندارک می‌نامیدند. این قهرمان ملی فرانسه و قدیسه‌ی کلیسای کاتولیک در نوزده‌سالگی به‌جرم ارتداد سوزانده شد »

حمله‌ی گرگینه به شاهزاده‌ی فرانسه

بازی Time of Legends: Joan of Arc (روزگار اساطیر: ژاندارک) از رویدادهای تاریخی گرفته شده اما یه مقدار هم چاشنی افسانه‌ی جن و پری داره. نوع بازی ترکیبیه از بازی با کارت، مدیریت منابع و مدیریت مکان روی صفحه. بازیکن برای برنده شدن باید بتونه هر سه‌تا کار رو خیلی خوب انجام بده. قبلاً توی بازی Scythe این ترکیب سه‌گانه رو دیده بودیم، اما این‌جا با لشگرکشی‌های بزرگ‌تری سروکار داریم

یک سرباز قدیمی سفری ماجراجویانه را به شمال غربی اقیانوس آرام آغاز می کند تا حقایق در مورد ناپدید شدن نامزدش را پیدا کند...

محصول آمریکا 2018

به سراغ بازی The Legend of Zelda: Breath of the Wild رفته‌ایم تا از زبان بازیسازان از چالش‌های خلق دنیای شگفت‌انگیز این بازی بشنویم.

سوم مارس ۲۰۱۷ (۱۳ اسفند ۹۵) با عرضه جهانی کنسول نینتندو سوییچ، افسانه زلدا نیز جان تازه‌ای به خود گرفت؛ جایی که لینک، جنگجوی شجاع پادشاهی هایرول بعد از یک دوره طولانی در مکانی باستانی بدون آنکه چیزی به خاطر بیاورد،‌ به هوش می‌آید و ماجراجویی‌ای را رقم می‌زند که بسیاری از منتقدین را در سراسر جهان به تحسین وا می‌دارد. بازی The Legend of Zelda: Breath of the Wild بی‌شک یکی از مهم‌ترین اتفاق‌های صنعت گیم در سال ۲۰۱۷ بود و توانست تا در جشنواره‌ها و رویدادهای مختلف جوایز بسیاری را از آن خود کند.

اما پشت پرده ساخت این بازی بزرگ چه می‌گذرد و سازندگان چگونه توانستند اثری خلاقانه، پر محتوا و زیبا را خلق کنند؟ در یازدهمین قسمت برنامه فوکوس پای صحبت بازیسازان Breath of the Wild نشسته‌ایم تا از زبان آنها در رابطه با ساخت دنیای بازی بشنویم. اینکه چگونه شرایط آب و هوا روی فعالیت لینک تاثیر می‌گذارد یا ایده پشت وجود سلاح‌های چوبی یا فلزی بازی چه بوده‌ است،‌ تنها بخشی از توضیحاتی هستند که سازندگان به آن اشاره می‌کنند.

اولین جزییات داستانی از سرآغازِ «بازی تاج‌وتخت»
«آن‌چه می‌میرد ممکن است هرگز نمرده باشد.» این باوری است که در جزایر آهن و البته راهروهای شبکه «اچ‌بی‌او» شایع است! شبکه‌ای که شب گذشته اعلام کرد، نمایش قسمت اول و آزمایشی (یا به‌اصطلاح پایلوت) مجموعه‌ای هنوز بی‌نام را در دستور کار دارد که سرآغازی بر ماجراهای سریال محبوب بازی تاج‌و تخت است. توضیح رسمی «اچ‌بی‌او» این مجموعه را چنین توصیف می‌کند: «این سریال که ماجراهایش هزاران سال پیش از وقایع بازی تاج‌وتخت روی می‌دهد، هبوط دنیا از عصر طلایی قهرمانان به تیره‌وتارترین روزگارش را به تصویر می‌کشد. اما در یک موضوع تردیدی نیست: از رازهای وحشتناک تاریخ وستروس تا خاستگاه حقیقی وایت‌واکرها، و از اسرار شرق تا دیگر افسانه‌ها... این داستانی نیست که ما می‌پنداریم.» تا این‌جا که به نظر می‌رسد باید عنوان «بهتر است با استانیس تماس بگیرید» برای این مجموعه انتخاب شود! به هر حال «عصر قهرمانان» با این‌که بارها در کتاب‌های ترانه‌ای از یخ و آتش نوشته جرج آر.آر. مارتین مورد اشاره قرار گرفته است اما در پیرنگ بازی تاج‌وتخت چندان به کار گرفته نشد و این در حالی است که بیش‌تر آداب و رسوم دنیای داستانی این سریال در آن دوره داستانی ریشه دارند. جین گولدمن که با همکاری مارتین داستان را نوشته است، یکی از گردانندگان این سریال بی‌نام است. وضعیت سه سرآغاز دیگری که قرار بودند بر بازی تاج‌وتخت ساخته شوند، هنوز مشخص نیست و اطلاعاتی درباره آن‌ها عرضه نشده است. کیسی بلویز مسئول برنامه‌ریزی «اچ‌بی‌او» در ماه ژانویه گفت که پنج پروژه بالقوه در دست پرداخت هستند که البته رقابتی بین آن‌ها در جریان نیست و هر یک برنامه و زمان‌بندی خاص خود را دارند: «این پنج پروژه، خطوط داستانی و زمانی یکسانی ندارند و هر کدام در مراحل مختلفی از کار قرار دارند. اما باید بگویم که از آن‌چه دیده‌ایم حسابی دلگرم شده‌ایم. من یک جدول زمانی برای تصمیم‌گیری شبکه درباره این پروژه‌ها ندارم، اما به احتمال قوی یک خروجی خواهیم داشت.» در هر صورت برای طرفداران بازی تاج‌وتخت مایه آسودگی و رضایت است که بدانند یک بازه‌ی زمانی هزارساله برای روایت در این جهان داستانی وجود دارد. هشتمین و آخرین فصل بازی تاج‌وتخت در سال ۲۰۱۹ به نمایش درخواهد آمد.

جنگ تروا بین یونانیان باستان و مردم تروا (شهری در ترکیه) بود. صحنه این جنگ بزرگ شهر تروا بود. جنگ در سال ۱۲۳۰ قبل از میلاد آغاز شد و ۱۰ سال به طول انجامید.

در این افسانه آمده است که جنگ حدود سال ۱۲۴۰ قبل از میلاد آغاز شد. هنگامی که «پاریس» شاهزاده تروا عاشق «هلن» همسر زیبای «منلائوس» پادشاه اسپارت شد و او را با خود به تروا برد. برادر «منلائوس» «آگاممنون» پادشاه «آرگس» تمام پادشاهان شهرهای یونان را فراخواند و باهزاران کشتی برای بازپس گرفتن «هلن» راهی تروا شد. یونانی ها برای چندین سال تروا را محاصره کردند ولی این محاصره چند ساله موفقیتی در پی نداشت. سپس آنها نقشه ای زیرکانه برای شکست دشمن طرح ریزی کردند.

آنها یک اسب چوبی بسیار بزرگ ساختند و آن را «اسب تروا» نامیدند. سپس داخل اسب چوبی را از افراد جنگجو پر کردند و اسب را پشت دیوار شهر تروا رها کردند و سپس با تظاهر به عقب نشینی به سمت جزیره «تندوس» حرکت کردند. از نیروهای یونانی فردی به نام «سینون» در تروا باقی ماند تا مردم تروا را متقاعد کند که این اسب پیشکشی است از یونانی ها و نشانه ای است از تسخیر ناپذیری تروا و شکست یونانی ها.

اهالی تروا اسب را به داخل شهر بردند و در حالیکه نمی دانستند اسب حامل سربازان یونانی است. در نیمه های شب سربازان یونانی از اسب خارج شدند و در حالیکه مردم شهر در خواب به سر می بردند، دروازه های شهر تروا را بر روی سپاه یونان گشودند.

StrongHold از سری بازی های بسیار دوست داشتنی و خاطره انگیزی است که نسخه ابتدایی آن در سال 2001 توسط شرکت Firefly منتشر شد و در همان ابتدا موفقیت بسیار خوبی را برای خود رقم زد. افسانه قلعه (Stronghold Legends) یک بازی استراتژیک است که استودیوی فایر فلای پس از بازی های قلعه، جنگ های صلیبی، قلعه 2 و شهر رم، روانه بازار کرده است. افسانه قلعه بر اساس زندگی سه شخصیت تاریخی ساخته شده است. شاه آرتور – زیگفرید و ولاد سـوم شـخـصـیـت‌ هـای افسانه ای هستند که بخش عمده ای از تاریخ اساطیری اروپـا را تـشـکـیـل مـی دهـنـد. در این نسخه از بازی علاوه بر نیزه داران، کمانداران و سایر نیرو های نظامی شاهد وجود غول‌ ها – دواف‌ ها و موجوداتی تخیلی چون اژدها در میادین جنگ و درگیری این بازی هستید که به جذابیت بازی افزوده است. افسانه قلعه، نبرد هایی پر شورتر و جذاب تر را برای علاقه‌مندان بازی‌های استراتژیک در نظر گرفته است. از ویژگی های بازی نسبت به نسخه های قبلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

"گرشاسپ" محصول سال 1389  ایران، براساس داستان های کهن شاهنامه و شخصیت های افسانه ای، گیم پلی فوق العاده و داستان جذاب گرشاسپ،نقطه ی عطفی در صنعت بازی سازی بود.

گرشاسب روایتی اسطوره‌ای از پهلوانان ایران باستان و برداشتی از منظومه حماسی گرشاسب‌نامه نوشته حکیم اسدی طوسی است. تولید این بازی رایانه‌ای نزدیک به سه سال به طول انجامید و با سرمایه‌گذاری مشترک بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای و استودیو بازی‌سازی فن افزار شریف انجام شد.

این بازی رایانه‌ای در چهار مرحله دهکده، جنگل، کوهستان، دژ هیتاسپ و با 16 شخصیت از پهلوانان و دیوان و به شکل سوم شخص و با دوربین سینما‌تیک تولید شده است.

بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، پیش از این نیز بازی‌های شمشیر نادر، عصر پهلوانان و روئین‌تن را از متون کهن و تاریخ کشورمان روانه بازار کرده است.