اسطوره سازان تمدن ایرانی

شاهنامه، اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین حماسه های جهان، مهم‌ترین نامهٔ اندیشهٔ سیاسی ایران‌شهری در دوره اسلامی، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسه ملی ایرانیان  و نیز بزرگ‌ترین سند هویت ایرانیان است.

 شاهنامه یکی از شاهکار‌های زبان و ادبیات فارسی بوده و بنا بر آنچه در آن آمده زبان فارسی را احیا کرده است. این کتاب در طول ۳۰ سال به نگارش درآمده و همواره در مرکز توجه فعالان عرصه‌های مختلف هنری قرار گرفته است.

فردوسی  خود در این باره می‌گوید:

من این نامه فرخ گرفتم به فال         همی رنج بردم به بسیار سال
آخرین ویرایش های فردوسی در شاهنامه در سالهای ۴۰۰ و ۴۰۱ هجری قمری روی‌داد.

به پیشنهاد بنیاد فردوسی «هزارهٔ سرایش شاهنامه» در یونسکو بر پایهٔ هجری خورشیدی به نام ایران در فهرست رویدادهای علمی، فرهنگی و هنری ۲۰۱۱-۲۰۱۰ در سی و پنجمین کنفرانس عمومی یونسکو  به ثبت رسید و در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۱۰ هزارمین سالگرد پایان سرایش شاهنامه به کوشش بنیاد فردوسی و از سوی ایران  و سازمان یونسکو در تالار کنفرانس عمومی یوسنکو  با حضور نمایندگان ۱۹۲ کشور عضو جشن گرفته شد.

موضوع داستان های شاهنامه

شاهنامه شرح احوال، پیروزی‌ها، شکستها، ناکامی‌ها و دلاوری‌های ایرانیان از کهن‌ترین دوران (نخستین پادشاه جهان کیومرث) تا سرنگونی دولت ساسانی به دست تازیان است (در سده هفتم میلادی).کشمکش های خارجی ایرانیان با هندیان در شرق، تورانیان در شرق و شمال شرقی، رومیان در غرب و شمال غربی و تازیان در جنوب غربی است. افزون بر سیر خطی تاریخی ماجرا در شاهنامه داستانهای مستقل پراکنده‌ای نیز وجود دارند که مستقیماً به سیر تاریخی مربوط نمی‌شوند. از آن جمله: داستان زال و رودابه، رستم و سهراب ، بیژن و منیژه، بیژن و گرازان  (که بخشی از داستان بلند بیژن و منیژه است)، کرم هفتواد و جز اینها برخی از این داستانها به طور خاص چون رستم و اسنفدیار  و یا رستم و سهراب  از شاهکارهای مسلم ادبیات جهان به شمار می‌آیند.

دودمانهای پادشاهی در شاهنامه

پیشدادیان
کیانیان
پارتیان
ساسانیان