هرملتی که تاریخ را نخواند، ناگزیر به تکرار آن است. این جمله را همه آن‌قدر شنیده‌ایم که به راحتی از کنارش می‌گذریم؛ این پدیده یعنی ابتذال و نخ‌نما شدن مفاهیم و راهبردهای اساسی و کلیدی در نظر اکثریت جامعه، خود امر خطرناکی است که نباید به سادگی از کنارش گذر کرد و نباید اجازه داد که تکرارها و کلیشه‌‌سازی‌ها ما را از حقایق مهم پشت بعضی جمله‌ها غافل کنند.
۱۶۷ سال پیش در چنین روزی معاهده ننگینی که آن را با نام «معاهده پاریس» می‌شناسیم، توسط حکومت انگلستان به کشورمان که در آن زمان تحت سلطنت سلسله قاجار بود تحمیل شد؛ در چهارم مارس سال۱۸۵۷ برابرسیزدهم اسفند ۱۲۳۵ خورشیدی به موجب این قرارداد تحمیلی حاکمیت وقت ایران به سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، به جدایی هرات از کشور ایران تن داد و برای اولین بار کشور مستقلی به عنوان «افغانستان» به رسمیت شناخته شد. حالا که نزدیک به ۲۰۰سال از این ماجرا می‌گذرد، باید از خودمان بپرسیم که در روایت این واقعه که نه فقط زخمی بر تاریخ ایران است، بلکه منجر به معضلات بلند مدتی تا همین امروز در منطقه خاورمیانه شده، چطور عمل کرده‌‌ایم؟ چند مستند تاریخی یا چند فیلم و سریال با این موضوع سراغ داریم؟ آیا موضوعی با این حساسیت و با این دامنه از تاثیرگذاری استحقاق توجه بیشتری ازجانب رسانه‌‌ها ندارد؟ درمطلب پیش رومرور مختصری داریم به وقایع وعوامل منجربه این رویداد تلخ و همچنین نگاهی می‌کنیم به سوژه‌های ناب این ماجرا برای اقتباس‌های سینمایی و تلویزیونی.
هرات، نگین خراسان
