گفتمان وحدت و قدرت رسانه ای جهان اسلام
گفتمان وحدت و قدرت رسانه ای جهان اسلام در اندیشة حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(دامت برکاته)
در عصر رسانه‌ها و ظهور گفتمان‌های رنگارنگ، که پیوسته بر طبل نزاع و شقاق می‌کوبند، رسالت رسانه‌های متعهد، کمک به همگرایی بیشتر مسلمانان برای حل مسائل بی‌شمار جهان اسلام است. اکنون امت اسلام، گرفتار مصائبی است که جز از رهگذر همگرایی و همدلی، درمانی برای آنها نیست، و رسانه‌های سنتی و مدرن، بیشترین تأثیر را بر همگرایی یا واگرایی مسلمانان دارند. از این رو است که مرجع بزرگوار شیعه، حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، هماره بر روزآمدسازی رسانه‌های شیعه تأکید و اهتمام داشته‌اند و در پرتو عنایات ایشان، «شبکة جهانی ولایت» پا به عرصة وجود گذاشت.
شبکة جهانی ولایت، به پیروی از معظم‌ٌ له، دعوت به «همگرایی اسلامی» و «تفاهم جهانی مسلمین» راتکلیف دینی خود می‌داند و تاکنون در این راه مقدس، گام‌های بلندی نیز برداشته است. مقابله با توطئه‌های ویرانگر استکبار جهانی و تبلیغات رسانهای تکفیریون وهابی و سلفی، شمه‌ای از کارستان این شبکة جهانی و متعهد به مصالح جهان اسلام است. شبکة جهانی ولایت، می‌کوشد زمینه‌های نظری و ذهنی وحدت را فراهم آورد و برای رسیدن به این هدف، از همة توانمندی‌های رسانهای و علمی و معنوی استفاده می‌کند و بیش از همه چشم به رهنمودهای گره‌گشای پیشوایان معصوم(ع) و مراجع تقلید، به‌‌ویژه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی دوخته است. از همین رهگذر است که این شبکة ولایت‌مدار، پس پنج سال فعالیت و پخش برنامه‌‌‌های گره‌گشا و متنوع، به جایگاهی بلند در سپهر رسانه‌ها دست یافته و از چهارگوشة جهانْ مخاطبانی پرشمار و علاقه‌مند، همراه خود کرده است؛ تا آنجا که می‌‌توان گفت شبکة جهانی ولایت، قدرت رسانهای شیعه را در جهان پرآشوب امروز، به منصة ظهور در آورده است.
گفتنی است که اندیشة وحدت و تبلیغ اسلام از طریق رسانه‌های کارآمد و امروزین، از دیرباز در کلام و رهنمودهای مرجع بزرگوار شیعه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی بوده است. معظم‌ٌ له در مقدمة کتاب گرانقدر «شیعه پاسخ می‌گوید» که سال‌ها پیش نوشته‌اند، هشدار می‌دهند:
باید قوی شد که در نظام کنونی دنیا ضعیف پایمال است... زورمندان جهان نقشه‌های خطرناکی برای سلطه برکشورهای دیگر کشیده‌اند و با صراحتْ مکنون درون خود را بیان می‌کنند، و چه خوب شد که همه چیز را گفتند و به‌اصطلاح آب پاک بر دست همة خوش‌باورها ریختند. در این میان بعد از لطف و عنایت الهی، هیچ پناهگاهی جز قدرت و توان ملّت‌ها باقی نمانده است... در این شرایط اگر مسلمانان جهان متّحد شوند و نیروهای عظیم فرهنگی و مادّی‌ای را که در اختیار دارند به کارگیرند، می‌توانند از شرّ زورمندان در امان بمانند. سال‌ها است که در همه‌جا سخن از وحدت مسلمین بر سر زبان‌ها است، و اخبار تشکیل هفته وحدت به گوش می‌رسد. این گام‌ها گرچه آثار خوبی داشته و دشمنان را به وحشت انداخته است، ولی هنوز نتوانسته است وحدتی را که لازمة آن ایستادگی و مقاومت در برابر طوفان‌های عظیم است، به وجود آورد.
معظم‌له به بیان دردها و نشان دادن زخم‌ها بسنده نکرده و از موانع و راهکارها نیز سخن گفته‌اند. موانع وحدت در نظرگاه ایشان، بدین شرح است:
1. کارهای انجام‌شده ریشه‌ای نبوده، و مسألة وحدت نتوانسته در اعماق جوامع اسلامی و درون اندیشه‌ها نفوذ کند.
2. دشمنان طرح‌های وسیع و گسترده‌ای برای ایجاد بدبینی، سوء ظن، اختلاف و نفاق تدارک دیده‌اند.
2-1. هر ساله سلفی‌های متعصّب عربستان سعودی، ده میلیون کتاب تفرقه‌انگیز در میان حجّاج پخش می‌کنند و حجّی را که عامل وحدت مسلمین است، به عامل نفاق مبدّل کرده‌اند.
2-2. خطبای متعصّب وهّابی از هرگونه سم‌پاشی برای ایجاد نفاق در ایام حج و عمره کوتاهی نمی‌کنند.
2-3. حملات سپاه صحابه و کشتار فجیع افراد مظلوم و بی‌دفاع، و از آن اسفبارتر، افتخار به این کشتارها و ترورها است که تکرار می‌شود.
2-4. تحریک گروه‌های تندرو، همچون طالبان، تا چهرة اسلام را بسیار خشن، بی‌رحم و دور از علم و دانش و تمدّن جلوه دهند، و از سوی دیگر شکاف مسلمین را بیشتر کنند.
3. کوتاه‌نگری بعضی از سیاستمداران اسلامی که منافع محدود خود را بر منافع درازمدّت جهان اسلام مقدّم می‌دارند، یکی دیگر از عوامل عدم وصول به وحدت پایدار است.
معظم‌له در کنگرة «خطر جریان‌های تکفیری از دیدگاه علمای اسلام» که با حضور عالمانی از 82 کشور بود، می‌افزایند: «اخیرا موج عظیمی از خشونت‌های بی‌سابقه در جهان اسلام پیدا شده و سبب بروز جنگ‌های خونین و ریختن خون بی‌گناهان و تخریب شهرهای آباد مسلمین و زیرساخت‌های پرقیمت اجتماعی و تخریب آثار اسلامی، اعم از مساجد و قبور بزرگان دین، و آواره شدن هزار خانوادة مسلمان و پناه بردن کودکان و زنان و مردان آنها به بیابان‌ها و هتک نوامیس مسلمین و حتی غیر مسلمانانی که به صورت مسالمت‌آمیز زندگی می‌کنند، شده است. در عصر ما به وسیلة گروهی، دوران جاهلیت جدیدی به نام دوران خونریزی تکفیری‌ها آغاز شد و به هلاک کردن حرث و نسل و فساد در ارض پرداختند و همه کس غیر خود را کافر حربی یا مرتد و مستحق قتل و غارت اموال و اسارت زنان شمردند و سرانجام دست به جنایاتی زدند که حتی عرب جاهلی فکرش به آن نرسیده بود.»
ایشان، دو شاخصة فکری گروه تکفیری‌ها را که در آنان نهادینه شده است، این‌گونه برمی‌شمارند:
یک. آنها معتقدند که معنی شرک و ایمان را فقط خودشان می‌فهمند؛ مفهوم بدعت و سنت فقط نزد آنان است.
دو. تمام علمای اسلام در گذشته و حال خطاکار بوده‌اند! به عنوان مثال [می‌گویند] چرا اجازه داده‌اند قبر مبارک پیامبر را در داخل مسجد نبوی بسازند، در حالی که این کار حرام بوده و باید سرانجام این قبر به خارج از مسجد برده شود!
در نهایت نیز آنان را عامل شتات و شقاق مسلمین قلمداد می‌کنند: «چه کنیم که این افکار انحرافی افراطی که سرچشمه این همه گناه، جنایت و بد جلوه دادن چهرة اسلام نزد جهانیان، آن هم در زمانی که دنیا آماده پذیرش اسلام است، از میان مسلمانان برچیده شود و اهل قبله و کسانی که معتقد به شهادتین هستند، در کنار هم زندگی کنند و دست اتحاد به یکدیگر بدهند؟ ریشة فکری تکفیری‌ها باید خشکانده شود .به‌یقین در این صورت هیچ بیگانه‌ای نمی‌تواند بر مسلمانان مسلط شود.»
برای خشکاندن ریشة جریان‌های انحرافی و افراطی، هیچ راهی بهتر از آگاهی‌بخشی و گفت‌وگو با مسلمانان جهان نیست، و برای این مهم، هیچ وسیله‌ای کاراتر از رسانه‌های تصویری وجود ندارد. از سوی دیگر، مکتب اهل بیت(ع) از چنان غنا و اصالت و اعتباری برخوردار است که هر چه بیشتر معرفی شود، همدلی‌‌های بیشتری را در گسترة جهانی برمی‌انگیزد. پس، برای گسترش مرزهای اسلام راستین، راهی جز بهره‌گیری از رسانه‌های مدرن نداریم. «شبکه جهانی ولایت» نیز با تعهد به چنین رسالتی پا به میدان گذاشت و در مسیر مقدس همگرایی و معرفی مکتب اهل بیت(ع) گام نهاد. اقبال عمومی از این شبکة نونهال که پرچم اعتدال و عقلانیت شیعی را در دست دارد، چراغ امید را در دل‌های دوستداران آل محمد(ص) روشن کرده است و امید می‌بریم که خدای عزوجل، هر روز بر نور و نوای آن بیفزاید.
