سینمای انقلابی قهرمانان گمنان را دریابد | نحوه نگاه درست به سوژه انقلابی، قهرمانسازی میکند
قاسم زارع، بازیگر سینما و تلویزیون معتقد است: متاسفانه در تاریخ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس قهرمانان بسیاری داریم که گمنام مانده و فراموش شدند که هر کدام میتوانست یک فیلم سینمایی جذاب باشد، اما غربیها در تخیل خود قهرمان خلق میکنند و قهرمان جهانی میشود.
به گزارش پایگاه خبری حوزه هنری، قاسم زارع، بازیگر سینما و تلویزیون، درباره قهرمانان دفاع مقدس و خلأ آنها در فیلمهای سینمایی گفت: ما در نحوه پرداختن به موضوع جنگ به سبکهای جدیدی رسیدهایم که میتواند مقدمه اتفاقات بزرگ در سینمای ایران باشد؛ هرچند که دیر است اما میتوان امیدوار بود که شاهد فیلمهای خوبی باشیم.
وی ادامه داد: در دهه 60 دفاع مقدس را از زاویهای آرمانی نگاه میکردیم و در دهه 70 نوعی نگاه انتقادی نیز به آن اضافه شد. در دهه 80 چند فیلم توانستند جنگ را با عینکی دیگر ببینند و در دهه 90 یعنی امروز شاهد برخی فیلمهای خوب هستیم که قطعا مسیر را برای دهههای بعدی میگشاید. زمانی که فیلم «چ» ابراهیم حاتمیکیا را ببینیم، درخواهیم یافت که ظرفیت شهید چمران تا چه اندازه است که تنها 48 ساعت از زندگی او میتواند یک فیلم سینمایی شود؛ حال اگر به کل ایام زندگی پر فراز و نشیب این انسان بزرگ بپردازیم، خواهیم دید که دهها فیلم سینمایی و سریال جذاب از دل آن بیرون خواهد آمد.
این بازیگر تصریح کرد: صیاد شیرازی در عملیات مرصاد چه مجاهدتی کرد، شهید باقری، احمد متوسلیان و شاید همه کسانی که جنگ را درک کرده و در آن حضور داشتهاند میتوانند به شرط داستان قوی و تکنیکهای خوب جهانی شوند، اما متاسفانه ما نه قهرمانان خودمان را میشناسیم و نه اعتماد به نفس لازم وجود دارد که آنها را جهانی کنیم. متاسفانه در تاریخ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس قهرمانان بسیاری داریم که گمنام مانده و فراموش شدند که هر کدام میتوانست یک فیلم سینمایی جذاب باشد، اما غربیها در تخیل خود قهرمان خلق میکنند و قهرمان جهانی میشود.
زارع با بیان اینکه سینما هنر است و ما اعتقاد به هنر متعهد داریم خاطرنشان کرد: خط هنر انقلاب اسلامی همین آثار درخشانی است که مخاطب نیز بر خوبی آنها صحه می گذارد. ما در مسئله آزادگان دهها داستان بسیار جذاب داریم. همین فیلم «23 نفر» که به موضوع 23 اسیر نوجوان می پردازد یک موضوع جذاب است. پس قطعا صدها روایت و داستان دیگر هم وجود دارد که ما از آنها غافلیم. مسئله نفوذیها در همه دورانهای جنگ و بعد از جنگ یکی از اصلیترین محورها است. همین فیلم نفوذی که من هم در آن بازی کردم موضوع جذابی بود که تاکنون به آن پرداخته نشده بود؛ یعنی ما در دل اسرا نفوذیهایی هم داشتیم که بتوانند نیرنگ خودشان را پیاده کنند. منافقین و مسئله نفوذیها چه در دفاع مقدس چه در انرژی هستهای و چه در موضوعات دیگر خود سوژه جذابی است که باید به سراغ آنها رفت. ما باید هرچه زودتر جذابیت فیلمها را بالا ببریم و بر روی فیلمنامهها کار کنیم. فیلمنامهها اگر خوب باشد مخاطب برای فیلم لحظهشماری میکند و این یعنی ما موفق شدهایم سینمایی داشته باشیم که مخاطب را جذب کرده و حرف را به گوشش بخواند.
هاشمی: دفاع مقدس میتواند روح تازهای به کالبد سینما بدمد
سید جواد هاشمی، بازیگر سینما هم درباره استفاده از ظرفیت دفاع مقدس در سینما گفت: سینمای ایران گاهی با محدودیت سوژه و تکرار در روایت و داستان مواجه میشود. در این زمان دفاع مقدس به عنوان یک معدن از اتفاقات و رخدادهای ناب میتواند محل رجوع فیلمنامهنویسان قلمداد شود.
وی ادامه داد: متاسفانه برخورد سیاسی و جناحی با دفاع مقدس و نگاه آرمانی و تقدسمآبانه سبب شده است که در ابتدای کار با نوعی جبههگیری مواجه شویم. اما زمانی که به داستانهای جبهه، پشت جبهه، شهرهای جنگزده و یا خود تهران در زمان بمباران و موشکباران مراجعه میکنیم، درخواهیم یافت که تا چه اندازه با موضوعات جدید و جذاب مواجه هستیم.
هاشمی در پاسخ به سوالی درباره علت نبود قهرمان در سینمای ایران گفت: اینکه همیشه یک قهرمان و ضد قهرمان وجود داشته باشد، مسئلهای جداست. سینمای امروز نگاه خودش را دارد و نمیتوان به سینما حضور قهرمان را تحمیل کرد. اما اگر بخواهیم شهدا را به نوعی قهرمان سینما کنیم، روایت بسیاری از داستانها و اتفاقات جنگ ناخواسته این کار را خواهد کرد. زمانی که شما درباره شهید بابایی، شهید دوران و دهها شهید دیگر فیلم میسازید، ناخواسته این شهدای بزرگ که قهرمانان واقعی هستند نزد چشم مخاطب نیز به عنوان مخاطب سینمایی جلوه میکنند، اما زمانی که سوژه ما روایت زندگی یا بخشی از اتفاقات زندگی یک شهید است باید با ظرافت و کیفیت بسیار نسبت به آن دست به کار شویم. از همین رو باید محتوای خوب را در کنار فرم مناسب قرار دهیم تا هم فیلمی جذاب از نظر بصری را شاهد باشیم و هم موفق شویم یک مفهوم عالی را به مخاطب برسانیم.
این بازیگر درباره تجربههای مشابه و موفق در حوزه سینما، گفت: اگر فیلمهای اخیر را که از داستانهای واقعی و شخصیتهای قهرمان دفاع مقدس و انقلاب استفاده کردهاند ببینیم، متوجه خواهیم شد هر زمان که پرداخت و نحوه نگاه به سوژه به خوبی انجام شده باشد، هم مخاطب از دیدن فیلم راضی است و هم ما می توانیم کم کم به نسل جدید الگو دهیم و به اصطلاح قهرمانسازی کنیم.
هاشمی در پایان گفت: ظرفیت بسیار بالا و غفلت اهل سینما سبب میشود کم کم مخاطب نسبت به برخی سوژهها دلزده شود؛ اما هنر این است که بتوانیم با ادبیات نو به مسئله نگاه کنیم و به سمت الگوسازی پیش برویم.
گفتنی است، ششمین هفته هنر انقلاب بهمنظور حفظ سلامت مخاطبان این روزها از طریق فضای مجازی و تلویزیون با علاقهمندان در ارتباط است. زمان برگزاری آیین معرفی چهره و رویداد هنر انقلاب سال ۹۸ نیز متعاقبا اطلاعرسانی میشود.
نرگس آبیار، سعید اسماعیلی، جواد افشار، وحید چاووش، امیر داسارگر، سید محمود رضوی، حسن روحالامین، وجیهه سامانی، مرتضی شعبانی، محمدصابر شیخ رضایی، غلامرضا صنعتگر، محسن عنایتی، محسن کاظمی، زهرا کاردانی و بهناز ضرابیزاده ۱۵ نامزد کسب عنوان چهره هنر انقلاب در سال ۹۸ هستند.
همچنین رویداد شاخص هنر انقلاب در سال ۹۸ نیز از میان «نمایشگاههای بینالمللی ترامپیسم، ملکه، پهباد و... به همت سید مسعود شجایی طباطبایی»، «تولید و پخش برنامه اقیانوس آرام به عنوان پرمخاطبترین برنامه نوجوانانه»، «مجموعه فعالیتهای جهادی و خیرخواهانه سردار مکی یازع و حبیب احمدزاده» و «پروژه عکس خلاقانه و این قهرمان، واقعی است در پیادهروی خیابان انقلاب با عکاسی زهرا استادزاده، مجتبی حیدری، علی دهقان، اشکان پردل و پوریا ترابی» انتخاب خواهد شد