همه چی درباره جشنواره ونیز قدیمی ترین جشنواره سینمایی جهان
جشنواره فیلم ونیز (به ایتالیایی: Mostra Internazionale d'Arte Cinematografica di Venezia) قدیمی‌ترین جشنواره فیلم در جهان و یکی از بزرگترین جشنواره‌های سینمایی جهان به‌شمار می‌آید. جشنواره فیلم ونیز نخستین بار در سال ۱۹۳۲ میلادی برگزار شد و در کنار جشنواره‌هایی چون کن و برلین از مهمترین رخدادهای سینمایی اروپا و جهان به‌شمار می‌آید. جشنواره فیلم ونیز در طول سالهای جنگ دوم جهانی برگزار نمی‌شد و در برخی سال‌ها، بخش مسابقه آن فعال نبوده‌است.
جایزه شیر طلایی
جایزهٔ اصلی جشنواره ونیز، شیر طلایی نام دارد. همچنین در این جشنواره، جایزه‌ای به نام جایزهٔ انسانیت وجود دارد. این جایزه که مبلغ آن ۵۰ هزار دلار است، به سینماگران و بازیگرانی اهدا می‌شود که خود را وقف فعالیت‌های انسان‌دوستانه می‌کنند.
جایزه شیر طلایی بالاترین جایزه جشنواره برای بهترین فیلم در بخش مسابقه ونیز است. شیر طلایی در سال ۱۹۴۹ توسط کمیته سازماندهی معرفی شد و اکنون به عنوان یکی از برجسته‌ترین جوایز صنعت فیلم شناخته می‌شود. در سال ۱۹۷۰، شیر طلایی دوم معرفی شد؛ این جایزه افتخاری برای افرادی که سهم مهمی برای مشارکت در سینما دارند است. شیر طلایی در سال ۱۹۴۹ به عنوان شیر طلایی سنت مارک معرفی شد، شیر بالداری که روی پرچم جمهوری نیز نمایان است. سابقاً، نام جایزه معادل جایزه بین‌المللی بزرگ ونیز بود، اهدا شده در سال ۱۹۴۷ و ۱۹۴۸. قبل از آن، از سال ۱۹۳۴ تا ۱۹۴۲ بزرگترین جایزه برای بهترین فیلم ایتالیایی و فیلم خارجی جام موسولینی بود. بین سالهای ۱۹۶۹ و ۱۹۷۹ هیچ شیر طلایی اهدا نشد.
همچنین جایزه جام روباه به بهترین بازیگران زن و مرد اهدا می‌شود. از سال ۲۰۰۲ به بعد «جایزه سان مارکو» برای بهترین فیلم بخش ضدجریان اختصاص داده شد. از طیف وسیعی برنامه‌های جداگانه از جمله نمایشگاه بین‌المللی هنر ونیز نیز تأسیس شده‌است. جشنواره بین‌المللی موسیقی معاصر ونیز، جشنواره بین‌المللی تئاتر ونیز، نمایشگاه بین‌المللی معماری ونیز، جشنواره بین‌المللی رقص معاصر ونیز و جشنواره بین‌المللی کودکان و نوجوانان کارناوال ونیز به صورت جداگانه زیر نظر مجموعه جشنواره‌های ونیز برگزار می‌شود.
کوتاه درباره فستیوال ونیز
فستیوال ونیز قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی دنیاست که اولین دوره‌اش در‌سال 1932 برگزار شده؛ و در کنار کن و برلین، یکی از سه فستیوال مهم و بزرگ سینمایی جهان که از همان آغاز به نوعی نگاه پیشرو به سینما شهره بوده. اگرچه در ادامه راه، بعد از تثبیت فستیوال کن، این فستیوال در پیگیری سویه پیشروی سینما توانست از ونیز سبقت بگیرد، اما در سالهای اخیر این روند دوباره تغییر کرده و ونیز که معروف شده بود به این‌که از نوعی سینمای متفاوت و تجربی حمایت می‌کند، دوباره بدل شده است به قلب تپنده سینمای دنیا.
شیر طلایی ونیزمهمترین جایزه فستیوال ونیز شیر طلایی است. شیر بالداری که روی پرچم جمهوری نیز نمایان است
مهمترین جایزه فستیوال ونیز شیر طلایی است. شیر بالداری که روی پرچم جمهوری نیز نمایان است. نمادی که ابتدا جام موسولینی نام داشت و بعد از شکست ایتالیا در جنگ دوم و سقوط بنیتو موسولینی، از‌سال 1947 با نام جایزه بزرگ فستیوال بین‌المللی ونیز به فیلم‌ها اهدا شد. شیر طلایی بالاترین جایزه جشنواره برای بهترین فیلم در بخش مسابقه ونیز است. از‌سال 1970، شیر طلایی دیگری هم داده می‌شود که جایزه‌ای است افتخاری برای بزرگان و پیشروان دنیای سینما. ونیز جایزه‌ای هم دارد به نام جایزه انسانیت و همچنین جایزه جام ولپی که به بازیگران اهدا می‌شود. از‌سال 2002 جایزه سان‌مارکو نیز به بهترین فیلم بخش ضدجریان اهدا می‌شود.جشنواره ونیز بخش‌های گوناگونی دارد: بخش رسمی رقابتی جشنواره که حدود 20 فیلم در آن شرکت دارند؛ خارج از مسابقه، سینمای جدید ایتالیا و افق که در آن گرایش‌های جدید دنیای سینما بدون توجه به ژانر یا مدت زمان‌شان به نمایش درمی‌آید.
ایراهیم گلستان اولین حضور ایران در ونیز به‌سال 1337 با فیلم کوتاه «مینیاتورهای ایرانی» بوده و اولین جایزه ایران از این فستیوال هم به‌سال 1340 و فیلم «یک آتش» ابراهیم گلستان برمی‌گردد
ایران در جشنواره ونیز
فیلم متری شیش‌ونیم سعید روستایی در فستیوال ونیز حضور دارد که صدمین حضور ایران در این فستیوال شد. از این صد فیلم 75 فیلم محصول سینمای ایران و 25 فیلم محصول دیگر کشورها بوده است. اولین حضور ایران در ونیز به‌سال 1337 با فیلم کوتاه «مینیاتورهای ایرانی» بوده و اولین جایزه ایران از این فستیوال هم به‌سال 1340 و فیلم «یک آتش» ابراهیم گلستان برمی‌گردد.
بعد از آن ایران بارها و بارها در فستیوال ونیز حضور یافته و با فیلم‌هایی چون «گاو» داریوش مهرجویی، «دت یعنی دختر» ابوالفضل جلیلی، «سکوت» محسن مخملباف، «باد ما را خواهد برد» و «شیرین» عباس کیارستمی، «روزی که زن شدم» مرضیه مشکینی، «رأی مخفی» بابک پیامی، «ماهی و گربه» شهرام مکری، «قصه‌ها» رخشان بنی اعتماد و «بدون تاریخ، بدون امضا» وحید جلیلوند جوایز مهمی را دریافت کرده‌اند. اما در این بین بیراه نیست اگر بگوییم دو جایزه اهمیتی فراتر داشته‌اند: یکی دایره جعفر پناهی است که تنها برنده ایرانی شیر طلایی بهترین فیلم تا به امروز بوده؛ و دیگری هم «زنان بدون مردان» شیرین نشاط است که شیر نقره‌ای بهترین کارگردانی را به‌دست آورده است.
در سالهای اخیر فیلم‌های برنده فستیوال ونیز موقعیت خوبی در اسکار همان‌سال داشته‌اند و به این دلیل این فستیوال معروف شده به سکوی پرتاب اسکار. حالا تحلیل‌های منتقدان سینمایی حکایت از این دارد که احتمالا این روند امسال هم ادامه خواهد داشت.درواقع حاضران در بخش رقابتی هفتادوششمین دوره جشنواره ونیز می‌دانند که موفقیت در ونیز شانس آنها را برای به دست آوردن اسکار ۲۰۲۰، بالا خواهد برد. بخصوص فیلمسازانی چون رومن پولانسکی ( متهم میکنم)، جیمز گری ( اد استرا)، تاد فیلیپ ( جوکر)، لباسشویی ( استیون سودربرگ)، ناد پارکر (پوست آمریکا)، و همچنین کارگردانی از عربستان سعودی، هایفا آل منصور (کاندیدای ایده‌آل) که یکی از دو کارگردان زن در میان ۲۱ فیلم مسابقه است که از هم‌اکنون هم شرایط مناسبی در اسکار دارند و روشن است جایزه مهمی چون ونیز جایگاه‌شان را محکم‌تر خواهد کرد.
زنان علیه مردان
در چند‌سال اخیر منتقدان حامی زنان فیلمساز به البرتوباربرا، مدیر جشنواره خرده گرفته‌اند که چرا حضور زنان را بیشتر نمی‌کند. او حتی پارسال خواست تکلیف را برای همیشه روشن کند و پاسخ داد که کار ما این است که کارهای هنری و باارزش را شناسایی کرده، به نمایش درآوریم نه این‌که اصرار بر این بورزیم که خالق اثر مرد است یا زن. اما ظاهرا این داستان هنوز هم ادامه دارد و حتی انتخاب فیلم‌های فیلمسازانی چون رومن پولانسکی و نیت پارکر که با اتهامات اخلاقی روبه‌رو هستند، شرایط را بدتر هم کرده است.
این در حالی است که به‌نظر می‌رسید بعد از امضای توافق برابری جنسیتی و البته حضور دو فیلمساز زن در بخش مسابقه (پس از چند‌سال عدم حضور کارگردانان زن در بخش اصلی جشنواره ونیز) اعتراضات فروکش خواهد کرد. اما چشم‌انداز پیشرو نشانی از آرامش ندارد. جنیفر کنت داور مستعفی ونیز چند روز پیش به اعتراض گفته بود: «این‌که‌سال گذشته تنها فیلمساز زن بخش رقابتی بودم هیچ لذتی برای من نداشت. فکر میکنم اقلیت‌های دیگری نیز هستند که در حاشیه قرار دارند، مانند فیلمسازان بومی، فیلمسازان رنگین پوست، فیلمسازان کشورهای توسعه یافته و …. ما همچنان راهی طولانی در پیش رو داریم.» یعنی دعواها ادامه خواهد یافت!
