اسطوره سازان تمدن ایرانی

آمار ارائه شده در این گزارش، کشورهای مختلف جهان را بررسی کرده و در مقابل هر کدام یک عدد را نوشته 6درصد است؛ عددی که نشان می‌دهد جمعیت هر کشور تا چه اندازه دیندار هستند. البته در این آمار با ارقامی هم روبه‌رو می‌شویم که بررسی آنها جالب بوده و خود نیاز به بررسی مفصلی دارد، اما در کل میزان دینداری در کشورهای سکولار که منفعت طلبی شخصی در آنها جایگزین منفعت جمعی شده است، بسیار پایین‌تر است. در ادامه نگاهی به قاره‌های مختلف می‌اندازیم تا میزان دینداری در کشورهای مختلف را بررسی کنیم. البته این آمار تنها درباره برخی کشورها اعلام شده است که در این گزارش به آنها می‌پردازیم.

در قاره آمریکا با آمار جالبی روبه‌رو هستیم، هر چند در کانادا 25 درصد مردم دیندار هستند و در مکزیک 40 درصد، اما در ایالات متحده آمریکا 55 درصد مردم دیندار بوده و به طور روزانه نیایش می‌کنند. در آمریکای جنوبی هم 39 درصد از مردم شیلی دیندار هستند و این در حالی است که در کشور پاراگوئه
82 درصد و در برزیل 61 درصد مردم دیندار هستند.

در بررسی قاره اروپا این ارقام به شکل عجیبی تغییر می‌کند و یونان با داشتن 30 درصد مردم دیندار و دارای نیایش روزانه در صدر جدول می‌ایستد! پس از آن اسپانیا با 23 درصد، نروژ با 18 درصد، سوئیس 11 درصد، فرانسه با 10 درصد، آلمان با 9 درصد و انگلیس با 6 درصد در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند. البته در آمار ارائه شده، رژیم صهیونیستی هم در قالب یک کشور جداگانه در نظر گرفته شده و در کنار آن نوشته شده 27 درصد مردم اسرائیل نیایش روزانه دارند.

در قاره آفریقا ارقام به شکل دیگری است و با قاره همسایه‌اش اروپا تفاوت بسیاری دارد. در کشور نیجریه 95 درصد مردم دیندار بوده و به طور روزانه نیایش می‌کنند. در رتبه‌های بعدی هم مصر با 72 درصد، اوگاندا با 66 درصد، اتیوپی با 65 درصد و آفریقای جنوبی با 52 درصد در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند.

تا به اینجا تقریبا نزدیکی و همسانی میان کشورهای قاره‌های مختلف وجود داشت، اروپایی‌ها به میزان خیلی پایینی دیندار بودند و برعکس آفریقایی‌ها رقم بالایی داشتند. در قاره آمریکا هم می‌توان گفت تا حدی این موضوع مشاهده می‌شود، اما قاره آسیا آمار و ارقام جالبی دارد و کشورهایی با میزان دیندار بالا و پایین هر دو در کنار هم حضور داشته و چه بسا روابط تجاری یا دوستانه‌ای هم با یکدیگر دارند.

در ایران 87 درصد مردم دعا و نیایش روزانه دارند و در میان کشورهای اعلام شده، رتبه نخست دینداری را دارد، در رتبه‌های بعدی هم اندونزی با 84 درصد، هند با 75 درصد، پاکستان با 67 درصد و ترکیه با 60 درصد قرار دارند. پس از آن هم ژاپن با 33 درصد، روسیه با 18 درصد و چین با یک درصد قرار گرفته‌اند! البته این را هم در نظر داریم که روسیه و ترکیه دو کشور آسیایی- اروپایی هستند که یکی از آنها با عدد نسبتا بالایی در آمار آمده‌اند و دیگری با عددی پایین. در اقیانوسیه هم 18 درصد مردم استرالیا روزانه دعا و نیایش داشته و دیندار هستند.

از سال‌ها پیش آمارها حکایت از این داشته‌ که نقش دین در جهان معاصر هر روز کمرنگ‌تر می‌شود، اما که در آمار و ارقامی که بتازگی منتشر شده‌، با افول دین در کشورهای اسلامی روبه رو نیستیم. شاید بتوان بخشی از این موضوع را در جمعی بودن آیین‌ها، عبادات و مناسک اسلامی جست‌وجو کرد. وقتی یک دین این ظرفیت را ایجاد کرده که مردم در کنار یکدیگر عبادت کنند و به این بهانه دور هم جمع شوند، پیوندهای درونی و بیرونی‌شان با دین محکم‌تر می‌شود و نسبت به آن پایدارتر رفتار می‌کنند.

یکی از همین نمونه‌ها کشور خودمان ایران است که بتازگی هم مراسم نماز عید فطر را پشت سر گذاشته و در آن شاهد بوده ایم که چگونه سراسر کشور یکپارچه به نماز ایستادند و پایان ماه رمضان را در کنار هم جشن گرفتند. البته عید فطر از جمله مراسم اسلامی همه‌گیری است که در دیگر کشورهای مسلمان هم برگزار می‌شود و آیینی مهم بین پیروان این دین الهی است.

سرنوشت دینداری تا سال 2050

این سوال اما سال‌هاست مطرح است که سرنوشت دینداری در آینده جهان چگونه خواهد شد، هر چند پاسخ دادن به این سوال دشوار است، اما فیل زاکرمن، استاد جامعه‌شناسی و مطالعات سکولار در کالج پیتزر در کالیفرنیا طی مقاله‌ای در هافینگتون پست با ارائه آمار ثابت می‌کند دین اسلام همواره در مسیری رو به رشد حرکت خواهد کرد و در سال 2050 به بزرگ‌ترین دین دنیا تبدیل می‌شود.

او در این باره نوشته است: از یک طرف می‌دانیم که اجتماعی کردن، ابزار و موتوری است که به پرورش تعصب دینی در افراد کمک می‌کند. کودکان در خانواده‌های دیندار، توسط پدر و مادرهای باایمان، تربیت دینی می‌شوند، و بنابراین هر چه افراد بیشتری روی از دینداری برتابند، کودکان بیشتری بدون تربیت دینی بزرگ می‌شوند،‌ و به این ترتیب، گسترش بین‌نسلی دین به مرور طی دهه‌های آتی تضعیف خواهد شد. افزون بر این، توسعه سکولاریزم ارتباط عمیقی با میزان دسترسی به اینترنت و استفاده از آن دارد. لذا هر چه حضور اینترنت در زندگی افراد پررنگ‌تر شود، سکولاریزم بیشتر و بیشتر رشد خواهد کرد. زاکرمن ادامه می‌دهد: اما از سوی دیگر، افراد دیندار کودکان بیشتری نسبت به افراد سکولار دارند و ملت‌هایی که امروزه بالاترین میزان زاد و ولد را دارند، دیندارتر نیز هستند. این در حالی است که ملت‌های سکولار، پایین‌ترین میزان زاد و ولد را دارند. به عبارتی دیگر از نظر جمعیتی، دیندارها از امتیاز تولید مثل بالاتری برخوردارند. به همین دلیل است که طبق آخرین پیش‌بینی مرکز تحقیقات پیو، روند توسعه سکولاریزم در دهه‌های آتی متوقف خواهد شد، در حالی که اسلام همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد و در سال 2050 به بزرگ‌ترین دین جهان تبدیل خواهد شد.

امید رحمانی

روزنامه‌نگار




مشهد پایتخت معنوی ایران