اسطوره سازان تمدن ایرانی

با ورود کارگردان های مطرح سینما به تلویزیون، سریال سازی به مرحله جدیدی پا گذاشته است. همایون اسعدیان، رضا میرکریمی، سیروس الوند، مازیار میری و... جزو کارگردان هایی هستند که این اواخر با تلویزیون قرارداد بسته و کارشان را شروع کرده اند. علاوه بر اینها کارگردان های دیگری سینما مثل جواد شمقدری و مجتبی راعی هم به تلویزیون آمده اند و آنها هم مشغول سریال سازی هستند. در کنار همه اینها حسن فتحی هم بعد از پایان تولید فصل سوم «شهرزاد» به تلویزیون بر می گردد تا مجددا در این رسانه سریال تاریخی بسازد.
 با بازگشت این کارگردان ها به تلویزیون برای این کارگردان های سینمایی، برآورد مالی بالاتری در نظر گرفته است؟ این مسائل را بررسی می کنیم.

 قطع رابطه در دوره سرافراز
در دوره ریاست محمد سرافراز، عملا پای کارگردان های مطرح سینما و تلویزیون از فعالیت در این رسانه قطع شد. سرافراز معتقد بود که برآورد مالی کارگردان های سینما نسبت به کارگردان های تلویزیونی بالاتر است اما کیفیت کار آنها با گروه دوم برابری می کند و استفاده از کارگردان های سینما فقط خرج اضافی روی دست آنها می گذارد. یعنی فرقی ندارد یک سریال را کارگردان مطرح و کاربلد سینما بسازد یا کارگردان جوان و تازه کار تلویزیونی.
 برای همین بود که جلوی فعالیت کارگردان های سینمایی گرفته شد. حتی زمانی که شبکه دو سریال «گاهی به پشت سر نگاه کن» مازیار میری را روی آنتن برد، روزنامه جام جم، نقدهای فراوانی درباره آن نوشت. این در حالی است که روزنامه جام جام، رسانه خود تلویزیون است. خلاصه این که با این اقدامات، در دوره این رییس، هیچ اثر قابل قبولی تولید نشد.
 

 بازگشت با برنامه ریزی دقیق
بعد از پایان دوره ریاست سرافراز، تیم عبدالعلی علی عسگری سیاست های پیشین را احیا کردند و الان چند وقتی است که مجددا پای کارگردان های مطرح به تلویزیون باز شده. نکته قابل توجه اینجاست که مدیران تلویزیون برای دعوت از این کارگردان ها هدف خاصی دارند و این طور نیست که صرفا بخواهند از اسم آنها در این رسانه استفاده کنند.
 حسین کرمی، رییس مرکز امور نمایشی معاونت سیما روز چهارشنبه اطلاعاتی کلی درباره سریال های هرکدام از این کارگردان ها در اختیار رسانه ها گذاشته که نشان می دهد دعوت از هر کدام آنها با برنامه ریزی دقیق همراه بوده است.
 
اسعدیان، میرکریمی و الوند
اولین کارگردان سینما که بعد از این تغییر و تحولات به تلویزیون برگشت و شروع به ساخت سریال کرد، همایون اسعدیان بود. این کارگردان سال ۸۶ «راه بی پایان» را به عنوان اولین سریالش ساخت و بسیار مورد توجه قرار گرفت. او حالا مجددا با یک درام اجتماعی به تلویزیون برگشته و تصویربرداری سریال جدیدش «سوگند» را با حساسیت زیادی شروع کرده. آن طور که از تجربیات این کارگردان شواهد امر پیداست، احتمالا با اثر قابل قبولی رو به رو خواهیم بود.
 

 
رضا میرکریمی، کارگردانی که تجربه موفق «بچه های مدرسه همت» را در تلویزیون داشت، بعد از سال ها دوری از این رسانه، در حال حاضر مشغول نگارش سریالی ۵۰، ۶۰ قسمتی برای تلویزیون است. این سریال، درامی عاطفی است که در اواخر دوره قاجار و آغاز دوره پهلوی روایت می شود. درست است که میرکریمی، تجربه خاصی در ساخت اثر تاریخی ندارد اما با توجه به کارنامه قابل قبولش در سینما و تلویزیون می توانیم مطمئن باشیم که سریالش اثر موفقی از آب در می آید.
 علاوه بر این دو، سیروس الوند، کارگران باتجربه سینما هم به سمت تلویزیون آمده و الان مشغول نگارش سریالی ۴۰ قسمتی برای این رسانه است. از آنجایی که الوند، جنس مخاطبان عام را به خوبی می شناسد، احتمالا اثرش برای تلویزیون هم به مذاق مخاطبان خوش می آید.
 
بازگشت فتحی و میرباقری با الف ویژه
در دور جدید بازگشت کارگردان های مطرح به تلویزیون، حسن فتحی و داود میرباقری هم به این رسانه بازگشته اند. آن طور که حسین کرمی اعلام کرده میرباقری فعلا بازنویسی ۲۰ قسمت ابتدایی سریال «سلمان فارسی» را به پایان رسانده و مشغول نهایی کردن متن ۲۰ قسمتی دوم این سریال است.
 از طرف دیگر، حسن فتحی هم که بعد از سریال «زمانه»، تلویزیون را ترک کرده بود، حالا بعد از تجربه سه فصل «شهرزاد» قرار است مجددا با یک سریال تاریخی به تلویزیون برگردد. طبق گفته کرمی، او قرار است سریالی تاریخی درخصوص هفت پهلوان از قومیت های مختلف ایران را بسازد.
 
 

کارگردان های دیگر سینما
علاوه بر اینها کارگردان های دیگر سینما مثل مجتبی راعی، جواد شمقدری و مازیار میری هم هستند که برای سریال سازی به سمت تلویزیون آمده اند. مازیار میری سه سال قبل، سریال «گاهی به پشت سر نگاه کن» را برای شبکه دو ساخت و حالا قرار است سریال «هیات مدیره» را برای شبکه پنج کلید بزند.
 جواد شمقدری پیش از این تجربه ساخت سریال تاریخی «فرستاده» را برای تلویزیون داشت و حالا هم قرار است سریال «چراغ ملکوت» را درباره تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بسازد. از میان همه این کارگردان ها، فقط مجتبی راعی است که تجربه سریالسازی نداشته و می خواهد برای اولین بار این عرصه را تجربه کند.
 
برآورد مالی چگونه است؟
بازگشت کارگردان های مطرح سینما و تلویزیون و اعلام آمادگی برای ساخت سریال، اتفاق بسیار خوشایندی است و نشان از این دارد که تلویزیون بالاخره برای بازگشت به دوران اوج، استارت زده است اما هنوز به یک سوال پاسخ داده نشده؛ این که آیا برآورد مالی در نظر گرفته شده برای ساخت سریال در مورد این کارگردان های مطرح هم صدق می کند؟
 یعنی آیا رضا میرکریمی، همایون اسعدیان و... هم برای ساخت یک سریال، همان دقیقه ای سه میلیون را دریافت می کنند یا تلویزیون برای حضور آنها شرایط ویژه ای در نظر می گیرد؟ قطعا بین این کارگردان ها با کارگردان های متوسط تلویزیون که اتفاق در این مدت تعدادشان هم بالا رفته، تفاوتی در نحوه برآورد مالی وجود دارد اما هنوز میزان این تفاوت مشخص نیست.
 
مشکل مالی تمام شد؟
باید این را در نظر داشته باشیم که سریال های کارگردان هایی مثل حسن فتحی، داود میرباقری و حتی رضا میرکریمی جزو سریال های الف ویژه تلویزیون هستند و به لحاظ مالی آثار گرانقیمتی به حساب می آیند. آیا تمام مشکلات مالی تلویزیون رفع شده و این کارگردان ها برای ساخت آثارشان به هیچ مشکلی بر نمی خورند؟
 همه اینها جزو مسائلی است که باید به مرور زمان مشخص شود. فعلا همه ما از حضور این اسامی در تلویزیون خوشحالیم اما معلوم نیست در ادامه حضور آنها در تلویزیون با چه مسائلی رو به رو شویم.