اسطوره سازان تمدن ایرانی

آیت الله جوادی آملی:

الان هفتاد درصد بودجه‌ کره‌ زمین صرف آدم‌کشی می‌شود !

اصل فرمایشات

آیت الله جوادی: متاسفانه پس از هر زلزله ای، غالبا پیام اصلی زلزله، زیر آوار بحثهایی مانند مقاوم سازی و.. دفن میشود...!

 خرید اینترنتی از فروشگاه فیروزه

تصویر سازی از انبیاء و امامان معصوم (علیهم السلام)

سوال: نظر حضرت عالی درباره تصویر سازی از رسول اکرم(صلی الله علیه وآله)و امامان معصوم و یا انبیای الهی(علیهم السلام) چیست؟

جواب حضرت آیت الله مکارم دامت برکاته:

هرگاه تصویر و عکس موجب اهانت به مقام آن بزرگواران نباشد، و نسبت قطعی به آنها داده نشود، اشکالی ندارد.

معیار صدق اهانت در تصویر سازی از معصومین (علیهم السلام)

س: معیار و ملاک صدق اهانت، یا عدم صدق اهانت در تصویر سازی چیست؟ پخش آن از طریق صدا و سیمای جمهوری اسلامی چه حکمی دارد؟

جواب حضرت آیت الله مکارم دامت برکاته: 

معیار آن است که در عرف آن را هتک بدانند، و در صورتی که اهانت آمیز باشد، جایز نیست.

اثرگذاری سینما و فیلم‌ها بر زندگی مردم غیر قابل انکار است؛ فیلم‌ها می‌توانند در زندگی مردم اثرات زیادی بگذارند و گاهی محرک طلاق، رفاه‌زدگی و یا زندگی خوب باشند و باید مراقب این اثرات سوء بود.
 
 شاخصه های سینمای دینی از دیدگاه ‌آیت الله العظمی مکارم 
حضرت آیت الله مکارم شیرازی در سخنانی به شاخصه های سینمای دینی پرداخته اند که به این شرح است: بدیهی است مجموعه عقائد، تاریخ، آداب و رسوم جامعه، ادبیّات و هنر، همان فرهنگ جامعه است،[1]از سوی دیگر تأثیر فرهنگ جامعه در پرورش فضائل و رذائل جامعه غیر قابل انکار است، [2] زیرا مقولۀ فرهنگ، مجموعه امورى است که به روح و فکر انسان، شکل مى دهد و انگیزه اصلى او را به سوى مسائل مختلف، فراهم مى سازد.[3]لذا باید از تمام وسائل سمعى، بصرى، برنامه هاى عملى، قصص، داستانها، ادبیات، شعر و هنر به معنى اصیل و سازنده استفاده کرد تا کلمات حق به دلها راه یابد[4] آن چنان که دلنشین گردد، حق طلبان ارشاد شوند و نسبت به لجوجان اتمام حجت شود.[5]
در این میان برخی از مسائل ،حساس‌تر از حوزه های دیگر است، به ویژه مقولۀ سینما که با حساسیت‌های بسیاری روبه‌رو هستیم و مطالب و مفاهیم بسیاری وجود دارد که می‌تواند در قالب سینما جامعه را هدایت یا گمراه کند.[6]
چیستی مفهوم سینمای دینی
پدید آمدن حکومت دینى و صبغه فقهى آن و حاکم شدن فقه و فقیه، مایه نگرش جدید به متون و نصوص دینى شده است، به گونه اى که سبب گردیده هم راه حلّى در چارچوبه احکام اسلامى براى مسائل مستحدثه اى همانند رادیو ، تلویزیون و سینما، فیلم و تئاتر.. از متون دینى به دست آید و هم در بعضى از فتواهاى قبلى تجدید نظر شود.[7]با این تفاسیر، در صورتى که سینما خالى از امور خلاف شرع باشد، و سبب آموختن مسائل دینی، اجتماعى، تربیتى و اخلاقى شود می توان به آن سینمای دینی اطلاق نمود.[8]
تاثیر فیلم و سینما بر زندگی مردم
در اصل تأثیر و رنگ پذیرى از محیط و تکنولوژی در زندگی، همه مشترکند. این مطلب طبق موازین عادى و مادّى قابل انکار نیست؛ حتّى بعضى در این قسمت به اندازه اى افراط کرده اند که افکار انسان را به طور کلّى، انعکاسى از وضع محیط زندگى مادّى او دانسته اند.[9]
بدیهی است تأثیر پذیرى جزء طبیعت انسان و هر موجود مادى دیگر است [10] لذا گاه نگاه کردن به یک فیلم، می تواند افق معرفتی افراد را تغییر داده و تبدیل به عادت نماید.[11]
اینگونه است که اثرگذاری سینما و فیلم‌ها بر زندگی مردم غیر قابل انکار است؛ فیلم‌ها می‌توانند در زندگی مردم اثرات زیادی بگذارند و گاهی محرک طلاق، رفاه‌زدگی و یا زندگی خوب باشند و باید مراقب این اثرات سوء بود.[12]
در تشریح اثرگذاری فراوان صنعت سینما و فیلم باید تأکید نمود؛ با فیلم کارهای بسیاری می‌شود کرد همانگونه که فیلمی چون فیلم امام علی(ع) آنچنان تاثیرگذاری چشمگیری داشت.[13]
زیبایی شناسی؛ اصل راهبردی در تحقق سینمای دینی

نظر کلی درباره سینما و تولید فیلم های طنز، ترسناک، فیلم برداری از مردگان و اجساد آنها، چهره پردازی (گریم) در فیلم سازی و پوشیدن لباس روحانیان توسط بازیگران در فتاوای حضرت آیت الله مکارم شیرازی دامت برکاته

ماهیت سینما

عنوان سوال: نظر جنابعالی در مورد سینما چیست؟

پاسخ: در صورتی که سینما خالی از امور خلاف شرع باشد، و سبب آموختن مسائل اجتماعی، تربیتی و اخلاقی شود، یا لااقلّ جنبه سرگرمی سالم داشته باشد، مجاز است.

هنر پیشگی زن

سوال: هنرپیشگی زن، که در فیلم های مختلف نقش همسری برای افراد گوناگون را دارد، چه حکمی دارد؟

پاسخ: اگر موجب فسادی نباشد، اشکالی ندارد.

تصویر سازی از انبیاء و امامان معصوم (علیهم السلام)

سوال: نظر حضرت عالی درباره تصویر سازی از رسول اکرم(صلی الله علیه وآله)و امامان معصوم و یا انبیای الهی(علیهم السلام) چیست؟

پاسخ:  هرگاه تصویر و عکس موجب اهانت به مقام آن بزرگواران نباشد، و نسبت قطعی به آنها داده نشود، اشکالی ندارد.

معیار صدق اهانت در تصویر سازی از معصومین (علیهم السلام)

سوال: معیار و ملاک صدق اهانت، یا عدم صدق اهانت در تصویر سازی چیست؟ پخش آن از طریق صدا و سیمای جمهوری اسلامی چه حکمی دارد؟

پاسخ:  معیار آن است که در عرف آن را هتک بدانند، و در صورتی که اهانت آمیز باشد، جایز نیست.

تولید فیلم های طنز و خنده دار

س:ساختن فیلم های خنده دار و تفریحی سالم چه حکمی دارد؟

پاسخ:      مانعی ندارد.

مستند «داستان تقریب» که ساخت آن دوسال به طول انجامیده به موضوع ناسازگاریها و تفرقه‌ها میان جوامع اسلامی می‌پردازد.

عباس صالح مدرسه‌ای که به ساخت مستندهایی از این دست شهرت دارد، در خصوص جدیدترین مستند خود گفت:در پی ناسازگاری­ها و تفرقه‌ها میان جوامع اسلامی بود که طرحی متفکرانه پدید آمد. تقریب مذاهب در جهان اسلام. با هدف شناخت بهتر و بیشتر از یکدیگر و دستیابی به آرمان برادری دینی بر اساس اصول و مشترکات اسلامی،بنیاگزار چنین طرحی علامه محمدتقی قمی بود.

وی افزود:این طرح که مصادف شده بود با دوران طلایی مرجعیت حضرت آیت الله العظمی بروجردی با حمایت و اهتمام ایشان به ثمر نشست و نقطه عطفی در تاریخ معاصر شد.
بنابراین گزارش علامه قمی در خلال اقامتش در مصر، با متفکران و اندیشمندان مختلف در دانشگاه الازهر ارتباط برقرار کرد. با آغاز جنگ جهانی دوم، علامه قمی به ایران بازگشت. در این هنگام یعنی حدود سال ۱۳۲۴ خورشیدی، (۱۹۴۵ میلادی) حضرت آیت الله العظمی سید حسین بروجردی به عنوان مرجع عالیقدر شیعه در شهر قم مستقر بودند، شیخ محمدتقی با وی ملاقات کرد و شرح تفصیلی سفرش و اجمالی از فعالیتش را در موضوع تقریب ارائه کرد. آیت الله بروجردی با تأیید فعالیت­های او، مقرر کردند از این حرکت پشتیبانی شود. بدین سبب، طرح تقریب مورد تأکید بزرگترین مراجع دینی اهل سنت و شیعه قرار گرفت، چیزی که می توان آن را یکی از ارکان اساسی پیروزی و موفقیت چنین طرحی برشمرد.
کارگردان این اثر سعی داشته با نگاه مستند محض و بی طرفانه نقش تقریب مذاهب را به تصویر بکشد و از کلیشه های رایج فاصله گیرد.
«داستان تقریب» به تهیه کنندگی مهدی مطهر و محصول خانه مستند انقلاب اسلامی است .

مدیر حوزه های علمیه ایران گفت: برای معرفی شخصیت و سیره علمی و عملی آیت الله العظمی بهجت(ره) بهره گیری از هنر هفتم بدون تردید می تواند اثر مطلوبی در معرفی این میراث ارزشمند حوزه علمیه بر جای گذارد.

به گزارش شفقنا از حوزه، آیت الله علیرضا اعرافی در اولین نشست شورای سیاستگذاری کنگره یکصدمین سال ولادت آیت الله العظمی محمد تقی بهجت(ره) اظهار داشت: با توجه به موضوع برگزاری بزرگداشت صدمین سال ولادت این سلف صالح حوزه، بحمدالله تاکنون دبیرخانه و چارچوب کارهای اولیه شکل گرفته است و امروز اعضای شورای سیاستگذاری نمایندگانی را به منظور پیگیری مصوّبات شورا معرفی خواهند کرد.

به گزارش خبرگزاری فارس، جمعی از مدیران و مسئولین سازمان هنری رسانه ای اوج با حضور در محل بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با آیت الله جوادی آملی دیدار و گفتگو کردند.

آیت الله جوادی آملی در این دیدار با تسلیت درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی اظهار داشت: درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی نشان داد انسان می تواند یک عمر درست زندگی کند و در راه هدف بلند خود، هر آسیب و رنجی که به او رسید را تحمل کند.

وی در ادامه اولین قدم انسان در مسیر هنرمند شدن را شناخت خود عنوان کرد و بیان داشت: اولین قدم در هنرمند شدن این است که انسانِ هنرمند، خود را بشناسد تا بعد بتواند خوابیده ها و افراد ساکن را بیدار و پویا کند. هنرمند باید خود را بشناسد که موجودی ابدی است، چرا که دین می گوید شما تنها یک دشمن دارید و آن مرگ است که در مصاف با آن پیروز هستید و شما مرگ را می میرانید نه اینکه بمیرید.

این مرجع تاکید کرد: بهترین هنر آن است که هنرمند ابتدا خود را بشناسد چرا که اگر خود را نشناسد هنری نخواهد داشت،  هنر باید بوی ابدیت بدهد و نشان دهد که انسان ثابت است و نه ساکن! اگر چنین ایمانی در هنرمند بود فکر ابدی و خروجی ابدی نیز خواهد داشت.

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسرا حضرت آیت الله جوادی آملی در دیدار با استاد فرشچیان و هیئت همراه فرمودند: بزرگان دین ما آنها کارهای خودشان را کردند در روزی که هنر در حدّ ادبیات بود و هنر از گوش به آغوش به تعبیر حکیم سنایی نیامده اکنون که به جایی رسید که به تعبیر جناب حکیم سنایی و امثال او از علم به عین آمد و از گوش به آغوش باید آ‌ن معارف عقلی را محسوس کرد. هنر آنچه در غرب رایج است به صورت فیلم، به صورت سینما یک دور باطلی است از حس به خیال از خیال به حس، از حس به خیال از خیال به حس، لذا به عقل نمی‌رسد و پایانش هم همین سرگردانی است هیچ هرزگی نشد و نیست که اینها انجام ندهند اما سیر نمی‌شوند چون انسان یک گمشده دیگری دارد. جنگ کردند جنگ جهانی اول، جنگ جهانی دوم میلیونها خون ریختند سیر نشدند خاورمیانه مورد تاخت و تاز آ‌نها بود و هر روز هست سیر نشدند، شرق ما افغانستان و پاکستان کشتار هر روز، غرب ما عراق کشتار هر روز آنها را سیر نکرد، پس نه از نظر جاذبه نه از نظر دافعه چیزی بشر را آرام نمی‌کند مگر ﴿أَلاَ بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ﴾ و آ‌نچه در غرب نیست همین است فیلم هست، تلویزیون هست، سینما هست ولی یک دور باطلی است از حس به خیال از خیال به حس، از خیال به حس از حس به خیال.

ایشان درادامه افزودند: هنر دینی سه پایگاه اصلی دارد یکی تجلّی معقول، یکی فرودگاه خیال، یکی خروجی‌اش هم جمال محسوس. اگر هنر، عقلی نباشد همین فیلم و سینماهای رایج است

 به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء: دکتر ایوبی معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه جمعی از هنرمندان سینمایی کشور با حضور در بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی دیدار و گفتگو کردند.

آیت الله العظمی جوادی آملی در این دیدار با تاکید بر این نکته که هنر به ویژه سینما، باید محل تجلی حق و حقیقت باشد؛ اظهار داشتند:

باید توجه داشت که سینما، یک رسانه مجازی نیست؛ هرجا که فکر و اندیشه و هنر در جریان است فضا فضای حقیقت است لذا همه ما در فضای حقیقت زندگی می کنیم، کسانی که از برخی هنرها و رسانه ها به «مجازی» یاد می کنند اگر راه اندیشه را راه مستقیم می‌دانستند هرگز از این فضا به فضای مجازی یاد نمی‌کردند.

 بسیاری از جوامع بشری با حس و تجربه حسی زندگی می‌کنند و نه تجرید، تجرید به حکماء تعلق دارد، بشر در یک قرن گذشته با از سر گذراندن جنگ جهانی اول و دوم و جنگ‌های نیابتی اخیر، تجربه کرده و فهمیده است که با جنگ، کشتار و زور نمی‌شود جهان را اداره کرد منتهی راه بعدی و جایگزین آن را بلد نیست! کشتن نه! جنگ نه! اما چه؟

معظم له بشر امروز را موجودی در جستجوی گمشده حقیقی خود معرفی کردند و ابراز داشتند:

غربی ها خیال کردند که سرگرمی های بشری می‌تواند خلأ معنوی بشر امروز را پر کند در حالی که بشر یک گمشده‌ای دارد و آن گمشده مشترکات فطرت است؛ همهٴ انسان‌های جهان یک زبان مشترک دارند،.

«مجید مجیدی» کارگردان و «محمد‌مهدی حیدریان» تهیه‌کننده‌ فیلم سینمایی محمد (ص) با آیت‌الله جوادی آملی دیدار کردند. 
در این دیدار گزارشی از روند تحقیق و نگارش فیلمنامه، مضامین در نظر گرفته ‌شده، شکل روایت فیلم و چگونگی انتخاب عوامل دست‌اندرکار این پروژه به اطلاع آیت‌الله جوادی‌آملی رسید. 
* اگر کسی خواست درباره موضوعات عالی هنرنمایی کند، باید هنرش عالی باشد 
آیت‌الله جوادی‌آملی در ابتدای صحبت خود گفت: گزارش نافع و مسرت‌بخشی را شنیدم. امیدوارم که خداوند سعی بلیغ شما را به احسن وجه مشکور کند و توفیق ارائه‌ خدمات برتر و بهتر را به همه‌ شما و همکاران‌تان مرحمت کند. چند نکته هست که مربوط به فیلم و مربوط به وجود مبارک پیغمبر (ص) است. امروز جهان با هنر زندگی می‌کند. یک وقتی با ادبیات و شعر زندگی می‌کرد. گاهی مثلاً یک قصیده، گروهی را ساقط می‌کرد، گروهی را روی کار می‌آورد. در دوران عباسیان، یک قصیده چنین تأثیری می‌گذاشت. این‌که می‌بینید شاعری از ایران به دربار هند می‌رود و ملک‌الشعرای هند می‌شود، به این دلیل است که آن‌موقع شعر می‌توانست حرف اول و آخر را بزند. امروز هنر این سهم را دارد. 
وی ادامه داد: اگر کسی خواست درباره موضوعات عادی هنرنمایی کند، داشتن همان فکر عادی کافی است. اما اگر کسی خواست درباره موضوعات عالی هنرنمایی کند، باید هنرش عالی باشد. یعنی همان‌طور که خود پیغمبر (ص) تحولی در جهان ایجاد کرد، فیلم آن حضرت هم باید تحول ایجاد کند. وگرنه می‌شود یک فیلم عادی. 
آیت‌الله جوادی‌آملی اضافه کرد: یهودیت و مسیحیت در جریان فیلمسازی پیشرفت کردند، اما ما در اسلام به خودمان اجازه نمی‌دادیم که مسائل‌مان به زبان سینما درآید. این پرهیز یا به‌خاطر ابتذال سینما بود یا به‌خاطر این‌که ما هنرمندی نداشتیم که بتواند مفاهیم وحی را از مرحله‌ شهود به عقل دربیاورد، عقل را به مرحله خیال درآورد، خیال را حسی کند تا بشود سینما. قالب سینما از خیال به حس می‌آید. توجه داشته باشید که در فرهنگ قرآن به خیالباف می‌گویند مختال. اما اختیال از باب افتعال است، تخیل از باب تفعل. خداوند، خیالباف و خیال‌ساز را دوست ندارد: «لایحب کل مختال فخور». اما اگر انسان عاقل باشد و آن عقل را به خیال منتقل کند، و از خیال به حس بیاورد، این مایه‌ علمی دارد. اما اگر از خیال نشئت گرفته و به حس تبدیل شده، این می‌شود مختال. در سینما، فیلم‌ها غالباً مختالانه است. یعنی خیال است و بعد به حس تبدیل می‌شود. یک هنرمند سینمایی باید وحی را خوب بشناسد، آن مشهود را از دالانی صحیح به معقول تبدیل کند، بعد معقول را متخیل کند و متخیل را محسوس کند تا قابل عرضه باشد. وگرنه علمی نیست. و این معنا چون نبوده کسی درکش نکرده است. 

اگر می توانستم به استاد فرشچیان پیامی برسانم، توصیه می کردم که تابلویی بکشد تا منطق الطیر عطار و جریان سیمرغ او را بشکافد.

 حضرت آیت الله جوادی آملی، در دیدار اعضای شورای برگزاری همایش ملی هنر و تبلیغ که عصر امروز در بنیاد علوم وحیانی اسراء برگزار شد، گفتند: هدف حوزه این نیست که هنرمند به جامعه عرضه کند، هدف حوزه آن است که هنرمندانه دین را به مردم برساند و تبلیغ نماید.
ایشان افزودند: ساختار دین اسلام هنری است و می بایست توسط حوزویان هنرمند با استفاده از ابزار هنر تبلیغ شود.
معظم له ادامه دادند: حوزه نباید تلاش کند که متخیل را محسوس کند، باید معقول را محسوس کند، هنر این است که معقول را محسوس کرد و در این زمینه ابتدا باید هنر را معنا نمود.
حضرت آیت‌الله جوادی‌آملی در تبیین معنای هنر، افزودند: هنر تجلی معقول در دستگاه خیال است که با خروجی جماد محسوس عجین می شود؛ بنابراین سه عنصر معقول، خیال و محسوس باید باشد تا هنر دینی باشد، اگر چیزی ریشه عقلی نداشته باشد و مبرهن نباشد، در دستگاه هنر اسلامی و دینی نیست.

اهل تسنن برادران ما نیستند، بلکه نفس ما و جان ما هستند