اسطوره سازان تمدن ایرانی

 فیلم سینمایی تک تیرانداز بیشتر از آنکه در دام قهرمان‌سازی‌ هالیوود بیفتد مرد بزرگی را نمایش می‌دهد که قاتل و انتقامجو نیست بلکه خود را سربازی می‌داند که ورد زبانش آیه وَمَا رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ رَمَىٰ است.

خبرگزاری تسنیم-حمید صنیعی‌منش: فیلم‌های جنگی عموماً به خاطر آنکه از فضای اکشن و زدوخورد خونین برخوردار است سمت و سوی خشنی پیدا می‌کند که از مختصات سینمای آمریکا است. خصوصاً اگر این سبک‌ فیلم‌ها قهرمان داشته باشد این حس وارد حیطه قهرمان می‌شود و ما به جای قهرمان بیشتر یک ماشین جنگی مانند آنچه را در فیلم‌های جنگی و اکشن جنگ سرد مانند رامبو و آرنولد است، می‌بینیم. چیزی که بعضاً در برخی از فیلم‌های امنیتی و پلیسی ما رخ می‌دهد و گویا ما نیز باید فیلم‌های خشن قهرمانی جای پهلوانان جوانمرد داشته باشیم!

اما تک‌تیرانداز از این نما دور است و جای ماشین جنگی قاتل، قهرمان باورمند دارد. علی غفاری با در نظر داشتن اینکه فیلم نباید دچار خصیصه بی‌اعتقادی و بی‌باوری در قهرمان ملی 8 سال دفاع مقدس شود، فرمی را در غایت اثر انتخاب کرده است که بتواند فضای ذهنی مخاطبین فیلم را به سمت و حال آثار دفاع مقدسی سال‌های دور ببرد. البته اگرچه تکنیک‌های جدید و فناوری روز سینمایی باعث شده است احساس نوستالژیک به مخاطب دهه شصتی دست ندهد اما محتوا و فضای  فیلم فاصله چندانی با آن آثار درخشان ندارد.

سینما , فیلم , جشنواره فیلم فجر , سی و نهمین جشنواره فیلم فجر ,

نمایی از فیلم تک تیرانداز

کامبیز دیرباز در قامت شهید زرین هم کاراکتری آموزگار و هم بسیجی حرفه‌ای و پولادین است. بُعد اول او که در کنار شخصیت نوجوان بسیجی دیده می‌شود تمام جهت فیلم را به سمت خودش نمی‌برد و ما با فیلمی ملتهب و قهرمانی روبرو می‌شویم که ابعاد روحی و معنوی شهید زرین را به عنوان جنبه سوم در کنار شخصیتی بی‌باک و حرفه‌ای می‌بینیم. تک‌تیرانداز فیلم دقیقاً نشان می‌دهد که برای جنگ در سپاه اسلام دنبال انتقام نباید بود؛ همان جمله‌ای که شهید زرین به پسر نوجوان فیلم که دنبال انتقام برادرش است، می‌گوید. انتقام و قتل مال کابوهای وسترن و ماشین جنگی‌هایی مانند رامبو در اولین خون، کبرا و راکی و یا آرنولد در فیلم‌هایی مانند ترمیناتور و کماندو است.

قهرمانان فیلم‌های هالیوودی اندیشه و گفتمان خشک و بی‌مغز لیبرالیستی و کاخ سفید را دارند که روح و مروت ندارد و اگرهم نمایی از عطوفت وجود داشته باشد بسیار شعاری و تبلیغاتی است؛ هجوم وحشیانه آنان در تاریخ به خاک کشورها گواه خلاف آن است. اما سربازان خمینی (ره) هنگام هدف قرار دادن نیروی دشمن در صورتی که او را در حال مناجات با خدای خود ببینند نمی‌کشند و گذشت خداپسندانه را جایگزین هدف قرار می‌دهند. این همان تفاوت شهید زرینِ تک‌تیرانداز علی غفاری با کریس کایلِ تک‌تیرانداز کلینت ایستوود است. هرچه قهرمانان هالیوود برای جوانان ایرانی و آسیایی الگوهایی سطحی اما پرزرق و برق‌اند قهرمانان ملی و حماسی ما دنیایی از زندگی و معنویت‌اند که باید جذابیت لازم را در پرده نقره‌ای داشته باشند. این ارزش فیلم تک‌تیرانداز است که البته می‌توانست با پرداخت بهتری در داستان و قصه از فرم و گیرایی بهتری برخوردار باشد.

سینما , فیلم , جشنواره فیلم فجر , سی و نهمین جشنواره فیلم فجر ,

نمایی از تک تیرانداز

روزگاری که سینمای ایران از قهرمان تهی است و قهرمان بزرگی مانند حاج قاسم را از دست داده است داشتن قهرمانی از جنس شهید زرین برای این روزگار ضروری است. خطاب به آنان که پول ریختن به پای فیلم‌های جنگی و قهرمانی را سؤال برانگیز می‌دانند باید گفت که گویا از مسیر تولید فیلم‌های قهرمانی و جنگی سینمای دنیا بی‌خبرند که میلیون‌ها دلار صرف آن می‌کنند تا ارزش‌ها و آرمان‌هایشان حفظ شود. سینمای ژانر جنگ، سینمایی است که بدون صرف هزینه بالا نمی‌توان آن را ساخت.

سؤال این است که آیا سرمایه‌گذارانی که برای فیلم‌های روشنفکری و خالی از مضامین انسانی، اخلاقی و ملّی میلیاردها تومان اسکانس پمپاژ می‌کنند تا فیلم‌های بی‌همه چیز ساخته شود خالی از اشکال است، اما صرف هزینه ملّی برای آثار ملّی جای اشکال دارد؟

تک‌تیرانداز مسیری است که بعد از آبادان یازده 60 و 23 نفر سالی یک بار ادامه پیدا می‌کند اما باید در سال حداقل 2 فیلم دیگر به این روال اضافه شود تا سینمای ایران از این برگ زرین خود خالی نباشد و تاریخ دفاع مقدس به عنوان بخشی طلایی از تاریخ معاصر کشور ما برای جوانان و نوجوانان بازگو شود.