اسطوره سازان تمدن ایرانی

روشنتر از خاموشی (1387)
در زمانی که کشور از لحاظ سیاسی و اجتماعی، در شرایطی نابه‌سامان قرار گرفته و علاوه بر تهدیدات و دست‌اندازی مستعمران به خاک ایران از ارتش عثمانی گرفته تا دولت استعماری پرتغال و عده‌ای نیز در داخل داعیه حکومت دارند؛ صدرالدین محمد قوام شیرازی متخلص به ملاصدرا، در راه کسب علم و دانش قدم می‌گذارد. این فیلسوف برجسته، که روحی تشنه و مشتاق یادگیری دارد؛ در محضر دانشمندان و عالمان بزرگ اسلامی چون میرداماد و شیخ بهایی درس می‌آموزد . . .

مجموعه تلویزیونی «روشن‌تر از خاموشی»  در 35 قسمت 45 دقیقه‌ای به کارگردانی حسن فتحی و به تهیه‌کنندگی حسن بشکوفه از شبکه اول سیما پخش میشد.

این مجموعه که از محتوایی تاریخی، علمی بهره می‌برد، به زندگی فیلسوف نام آور اسلام، ملاصدرا می‌پردازد و ضمن بیان شرایط سیاسی و فرهنگی آن دوران، به دیدگاه‌های فلسفی وی پرداخته و در واقع به بهانه پرداختن به شخصیت ملاصدرا، نقبی به دربار صفویه و روابط ایران با کشورهایی که قصد تهاجم به آن را داشتند، زده است.

این سریال ضمن روایت داستان زندگی ملاصدرا از زمان تولد در شیراز و علم آموزی در محضر میرداماد، تا زمان فوت وی در راه برگشت از سفر حج در شهر بصره، به برخی از مهمترین وقایع دوره صفوی همچون: روی کار آمدن شاه عباس، بخشهای مختلف حکومت وی، حضور مستشاران خارجی در ایران، جنگ او با ازبکها و عثمانی‌ها و ... نیز می‌پردازد.

محمد علی کشاورز، حسین یاری، جمشید مشایخی، ثریا قاسمی، علی نصیریان، محمود پاک‌نیت، کتایون ریاحی و فخری خوروش ازجمله بازیگرانی هستند که در این مجموعه به نقش آفرینی پرداخته‌اند.

این سریال که از شبکه اول تلویزیون ایران پخش شده، از سریال های معتبر تاریخی است. حسن فتحی که بیشتر با سریال «شب دهم» شناخته شده در این کارش رویکردی واقع گرا به منابع کثیری که در تیتراژ پایانی هر قسمت نیز بدانها اشاره می کند ، داشته است . سریال داستان زندگی صدرالدین محمد قوام شیرازی متخلص به ملاصدرا و ملقب به صدرالمتألهین (به معنای پیشوای فیلسوفان خداشناسی) متفکر و فیلسوف بزرگ ایرانی اسلام و تشیع است .

آنچه می توانست در دوران کنونی فتحی را به کژراهه هدایت کند ، خوشبختانه پیش نیامده و او به شهادتِ قسمتهای به نمایش درآمده، به صداقت و درایت (تا اینجای کار) سریالی خوش ساخت ارائه داده که در عین سنگینی بار مفهومی به جهت مضمون متفاوت و خاص زندگی و افکار و کنش ها و گفتگوهای ملاصدرا و استادان معتبرش در تاریخ فلسفه ء ایران یعنی میرداماد ، شیخ بهایی ، و میرفندرسکی ، کشش ِ کافی نیز برای تماشاگر (نهایتا” متوسط – چه تماشاگران با اطلاعات کمتر و اصطلاحا” عام از تحلیل دیالوگها و تمایل به پیگیری این زندگینامه طبیعتا” عاجز می مانند) با روایات تاریخی شاه عباسی و صفوی و عمده کردن دربار به مدد پرداخت عالی شخصیتِ شاه عباس اول صفوی ، که در عین درایت و نبوغ و تیزهوشی در نهایت سفاکی قدرت طلب و خودکامه می نماید ، ایجاد کرده است .

«روشنتر از خاموشی» در حال حاضر به دوره ء فتنه گری علمای اخباری بر ضد ملاصدرا رسیده ، همانجا که به اتهام بدعت گذاری در دین با گرفتن حکم شاه دادگاه تفتیش عقایدی برای او ترتیب داده می شود و ملاصدرا پس از آن بواسطه ء رنجش روح لطیفش به کَهَک قم رفته و در آنجا تا سالها گوشه ء عزلت می گزیند .